بررسی ارتباط عوامل فیزیوگرافی و اقلیمی با دبی‌های سیلابی و مدلسازی آن

وقوع سیلابهای بزرگ و مخرب در گوشه و کنار کشور لزوم بررسی و علت یابی پارامترهای دخیل در بروز و تشدید این وقایع را الزامی نموده است. به علت ویژگیهای خاص اقلیمی، ژیومورفولوژیکی، فیزیوگرافی و کاربری اراضی مناطق خشک و نیمه‌خشک وقوع سیلاب در این نواحی نسبت به مناطق دیگر کشور دارای گستردگی، ابعاد خسارت و بعضاٌ شدت بیشتری است. بر این اساس بررسی ارتباط عوامل دخیل در بروز دبیهای سیلابی چند زیرحوضه در حوضه آبخیز زواره با مساحت39/1432 کیلومترمربع، مطالعه شد. در این مطالعه با استفاده از قابلیت‌های برجسته سامانه اطلاعات جغرافیایی و همچنین استفاده از اطلاعات کتابخانه‌ای اقدام به تعیین خصوصیات گوناگون اقلیمی، فیزیوگرافی و هیدرولوژیکی این زیرحوضه‌ها گردید. در ادامه با انجام تحلیلهای آماری نظیر استفاده از رگرسیون چندمتغیره مدلهای نهایی که بیانگر ارتباط ریاضی عوامل موثر در بروز و تشدید سیلاب به عنوان متغیرهای مستقل و دبیهای سیلابی با دوره بازگشتهای مختلف به عنوان پارامتر وابسته است ارایه گردید. نتایج نشان می‌دهد که مهمترین عامل موثر بر دبی پیک لحظه‌ای مساحت حوضه است. در بین عناصر اقلیمی فقط شدت رگبار با دوره بازگشت 100 سال می‌تواند بر دبی سیلابی تاثیر زیاد داشته باشد که آن هم به دلیل بالا بودن دوره بازگشت و شدت بارندگی است.