ارزیابی کارایی مدل‌های تغییر اقلیم در شبیه سازی مولفه‌های دما و بارش (مطالعه موردی حوزه آبخیز کرگانرود)

با توجه به زمان بر بودن و عدم صرفه اقتصای استفاده از مدل‌های دینامیکی، استفاده از روش‌های ریزمقیاس نمایی اقلیمی آماری افزایش یافته است. در این پژوهش نتایج مدل‌های اقلیمیhadgem2-es ،miroc و noeresm1-m که توسط جعبه ابزار cct پس از شبیه‌سازی پارامترهای اقلیمی روزانه بارش، دمای حداکثر و حداقل ریز مقیاس سازی شدند در حوزه آبخیز کرگانرود در استان گیلان ارزیابی و مقایسه شده است. از اطلاعات هواشناسی ایستگاه سینوپتیک بندرانزلی در دوره 2018-1975 به عنوان دوره مشاهداتی استفاده شده است. پارامترهای روزانه بارش، دمای حداکثر و حداقل حوزه آبخیز کرگانرود تحت سناریوهای rcp4.5 وrcp8.5 و به ترتیب در سه دوره آتی 2050-2025، 2051-2075 و 2076-2100 شبیه‌سازی انجام و با دوره مشاهداتی مورد مقایسه قرار گرفت. به منظور بررسی ارزیابی مدل‌های اقلیمیhadgem2-es ،miroc و noeresm1-m از شاخص‌های ارزیابی ns، r² و rmse بهره گرفته شد. نتایج این پژوهش نشان داد که مقایسه تغییرات داده‌های دمای آتی منطقه با استفاده از مدل‌های اقلیمی بکار گرفته شده با دوره مشاهداتی با توجه به آزمون من کندال، تصادفی نبوده و تحت تاثیر عواملی، علاوه بر همبستگی، روند معنی‌دار از خود نشان دادند که بیشترین سطح معنی‌داری به ترتیب مربوط به دمای حداکثر (4.04=z) و دمای حداقل(4.6=z) در سطح اطمینان بالای 95 درصد در مدل اقلیمی noeresm1-m و در دوره آتی 2075-2051 تحت سناریوی rcp8.5 و میزان آن افزایشی می‌باشد. نتایج ضرایب ns و r^2 نشان داد که در هر سه مدل اقلیمی noeresm1-m و miroc و hadgem2-es و در هر دو سناریوی 4/5 و 8/5 و در تمامی دوره های آتی و در مولفه هایبارش، دمای حداکثر و حداقل کارایی مناسبی دارند. نتایج rmse در خصوص مولفه بارش نشان داد که مدل اقلیمی miroc در هر دو سناریوی 4/5 و 8/5 و در تمامی دورههای آتی کارایی بهتری نسبت به مدل های اقلیمی noeresm1-m و hadgem2-es دارد. ولی نتایج مربوط به ضریب rmse در خصوص مولفه های دمای حداکثر و حداقل نشان داد که مدل اقلیمی hadgem2-es در هر دو سناریوی 4/5 و 8/5 و در تمامی دوره های آتی در مجموع کارایی بهتری نسبت به مدل های اقلیمی noeresm1-m و miroc دارد.

evaluating the efficiency of climate change models in simulating temperature and precipitation components(case study of karganrood watershed)

due to the time consuming and uneconomical use of dynamic models, the use of downscaling climatic exponential methods has increased. in this study, the results of hadgem2es, miroc and noeresm1m climatic models that were calibrated by cct toolbox after simulating daily climatic parameters of daily precipitation, maximum and minimum temperature in the karganrood basin in gilan province, iran. the meteorological data of bandar anzali synoptic station during 19752018 was used as the observation period. daily parameters of precipitation, maximum and minimum temperature of karganrood watershed were simulated under rcp4.5 and rcp8.5 scenarios in the next three periods of 20502025, 20512075 and 21002076, respectively, and compared with the observation period. ns, r2 and rmse evaluation indices were used to evaluate the climate models hadgem2es, miroc and noeresm1m. the results of this study showed that the comparison of changes in future temperature data of the region using climatic models used with the observation period according to mannkendall test is not random and under the influence of factors, in addition to correlation, a significant trend showed that the highest levels of significance were related to maximum temperature (z = 4.04) and minimum temperature (z = 4.6) at 95% confidence level in noeresm1m climate model and in the next period of 2051 2075, respectively is under rcp8.5 scenario and its rate is increasing.