ارائه الگوی پیشنهادی مناسب جهت ارتقای پیوستگی اکولوژیک و تاب آوری زیست محیطی (مطالعه موردی: شهر بهشهر)

مشکلات زیست محیطی از اساسی‌ترین مسائل شهر امروزی و حاصل تعارض و تقابل انسان با محیط طبیعی است، شهر بهشهر با توجه به رشد سریع جمعیت و گسترش بی برنامه فضاهای شهری، دچار تخریب عناصر ساختاری و بنیانهای اکولوژیکی و بسیاری از مشکلات زیست محیطی دیگری شده است.در همین راستا به منظور رسیدن به هدف تحقیق جهت ارتقای پیوستگی اکولوژیک و تاب آوری زیست محیطی، از قابلیتهای علم سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی و استفاده از متریک سنجش پیوستگی (mnn) به همراه مدل موزائیکی فورمن استفاده شده است. تحلیل  نقشه‌های حاصل از تغییرات کاربری اراضی، نشان می‌دهد؛ لکه‌های ساخته شده در بازه زمانی (1986-2020 ) به دلیل افزایش جمعیت و تقاضا برای زمین و در نتیجه، رشد شهرنشینی سالهای اخیر به میزان (68 +درصد) افزایش و کاربری زراعی (52 درصد) و باغات و فضای سبز (31 درصد) و اراضی بایر نیز، حدود (41) درصد کاهش یافته‌اند. نتایج تحلیل متریکmnn  نیز حاکی از آن است که؛ پیوستگی عناصر ساختار اکولوژیکی شهر بهشهر خصوصا لکه‌های زراعی طی دوره زمانی مورد مطالعه، دارای شرایط مطلوبی نبوده و دچار تخریب شدیدی شده است به طوری که میزان پیوستگی اکولوژیکی لکه‌های زراعی در 34 سال گذشته در حدود 48 متر، باغات و فضای سبز حدود 10 متر کاهش یافته و فواصل بین لکه‌های مشابه اکولوژیکی زیادتر شده است. در پایان نیز پژوهش حاضر، به تهیه الگوی پیشنهادی و ارائه راهکارهای حفاظتی و اصلاحی و همچنین نقشه شبکه حیاتی از محدوده مورد مطالعه انجامید.

providing a suitable model to promote ecological cohesion and environmental resilience (case study: behshahr)

environmental problems are one of the most fundamental problems of today’s city and the result of human conflict with the natural environment. in this regard, in order to achieve the research goal to promote ecological cohesion and environmental resilience, the capabilities of remote sensing science and gis and the use of continuity measurement metric (mnn) along with the forman mosaic model has been used. analysis of maps resulting from land use change shows; stains made in the period (19862020) due to increasing population and demand for land and, as a result, urban growth in recent years by (+ 68%) increase in agricultural use (52%) and gardens and green space (31%) and barren lands have also decreased by about (41%). the results of mnn metric analysis also indicate that; the continuity of the elements of the ecological structure of behshahr city, especially the agricultural spots during the study period, has not been in good condition and has been severely damaged so that the ecological continuity of the agricultural spots in the last 34 years is about 48 meters, gardens and green space about 10 meters have decreased and the distances between similar ecological spots have increased. in the end, the present study led to the preparation of a proposed model and protection and remediation solutions, as well as a critical network map of the study area.