ارزیابی نسبی جنبش‌های نوزمین‌ساخت فعال در طاقدیس کته‌پیفک؛ ایوان‌غرب، ایلام

تحلیل‌های ژئومورفیکی از جبهه‌های کوهستانی، طاقدیس‌ها و مناطق چین‌خورده می‌توانند درک درست و ارزش‌مندی در مورد تاریخ زمین‌ساختی هر منطقه‌ای ارائه دهند. بنابراین، چنین مطالعاتی غالباً در مقیاس منطقه‌ای و با استفاده از تحلیل‌های ریخت‌زمین‌ساختی برای تعیین مناطق دارای فعالیت‌های زمین‌ساختی بالا انجام می‌شوند. طاقدیس کته‌پیفک در شمال‌خاوری شهرستان ایوان‌غرب، شمال استان ایلام واقع‌شده و بخشی از زون زاگرس چین‌خورده به‌شمار می‌آید. در این پژوهش با هدف ارزیابی جنبش‌های نوزمین‌ساخت فعال در طاقدیس کته‌پیفک، از هفت شاخص ژئومورفیک ازجمله نسبت پهنای کف دره به ارتفاع آن (vf)، درصد بخش‌های بریده‌نشده جبهه کوهستان (eu)، درصد بخش‌های بریده‌شده جبهه کوهستان (fd)، پیچ‌وخم جبهه چین (ffs)، تقارن چین (fsi)، نسبت جهت (ar) و شاخص فعالیت نسبی زمین‌ساخت (iat) استفاده شده است. ویژگی‌های مورفومتری طاقدیس کته‌پیفک با استفاده از نقشه‌های توپوگرافی، تصاویر ماهواره‌ای و بازدیدهای میدانی مشخص شد. همچنین، داده‌های ساختاری، زمین‌ساخت و سنگ‌شناسی موردنیاز با استفاده از نقشه زمین‌شناسی 1:100,000 برگ 5257 به‌دست آمدند. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند که مقادیر بالای شاخص‌های ffs, eu, ar  و مقادیر پایین شاخص‌های fd, vf, fsi گویای جوان و نامتقارن بودن این طاقدیس، تداوم نیروهای نوزمین‌ساختی و فرسایش کم‌تر در آن است. همچنین، برپایه شاخص iat مشخص شد که این طاقدیس در کلاس 3 قرار دارد. شواهد میدانی موجود در منطقه موردمطالعه همچون دره‌های باریک (v شکل)، پرتگاه‌های مستقیم، پرشیب و گسلی و نیز یال‌های نامتقارن تداوم فعالیت‌های زمین‌ساختی در این طاقدیس را تایید می‌نمایند.

The Relative Evaluation of Active Neotectonic Activities in the Kateh Pifak Anticline; Eyvane Qarb, Ilam

The geomorphic analysis of mountain fronts, anticlines and folded belts can provide valuable insights about the recorded tectonic history of any given region. Therefore, such studies at a regional scale have been frequently undertaken using morphotectonic analysis to delineate areas having higher tectonic activity. Keteh Pifak anticline is located in the northeast of EyvaneQarb township, north of Ilam province and is considered as a part of the Zagros simply folded belt. In this research, with the aim of evaluating the active neotectonic movements in the Keteh Pifak anticline, the six geomorphic indices such as: Ratio of Valley Floor Width to Valley Height (VF), Percentage Undissected Escarpments (EU), Percentage Dissected Mountain Fronts (FD), Fold Front Sinuosity (FFS), Fold Symmetry Index (FSI), Aspect Ratio (AR) and Relative Tectonic Activity Index (Iat) have been used. The morphometry of Keteh Pifak anticline were determined using topographic maps, satellite imageries and field works. Also, the structural, tectonically and lithologically data were obtained using geological map (5257 sheets No) with 1:100,000 scale. Results show that high values of FFS, EU, AR indices and low values of FD, VF, FSI indices indicate the young and asymmetry of this anticline, the continuation of neotectonic forces and low erosion in the anticline. Also, based on the Iat index, it was determined that this anticline at class 3 of activity. Field evidence in the study area such as narrow valleys (Vshaped), straight, steep and faulted escarpments, asymmetric fold show that this anticline is tectonically relative active.