بررسی روش های مقابله با خشکسالی در بین کشاورزان: مورد مطالعه شهرستان شیروان استان خراسان شمالی

کشور ایران در منطقه خشک دنیا واقع شده است. معمولاً بخش کشاورزی بیشترین تاثیر را از خشکسالی می پذیرد. کشاورزان از راهکارهای مختلفی برای مقابله با پدیده خشکسالی استفاده می نمایند. پژوهش حاضر با هدف شناسایی این راهکارها و ارتباط آن با ویژگی های فردی، اجتماعی و اقتصادی کشاورزان انجام پذیرفت. جمعیت مورد مطالعه شامل کشاورزان شهرستان شیروان در استان خراسان شمالی بودند که به روش تحقیق پیمایشی تعداد 350 نفر از آنان مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از یک پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری گردید که روایی محتوایی آن از سوی متخصصان مورد تائید قرار گرفت. نتایج نشان داد اولویت اول راهکارهای مقابله با خشکسالی مربوط به «راهکارهای اصلاح زمین» و اولویت آخر مربوط به «راهکارهای ذخیره ای» می باشد. همچنین، «استفاده از لوله برای انتقال آب کشاورزی» و «همکاری در ایجاد و توسعه شبکه های آبیاری و آبرسانی محلی» و «ذخیره باران با ایجاد سطوح آبگیر باران» جزو سه توصیه مهم کشاورزان برای مقابله با خشکسالی بوده است. نتایج نشان داد سن و سابقه کار کشاورزان با میزان استفاده آنان از راهکارهای مقابله با خشکسالی ارتباط معنی داری ندارد. اما سطح تحصیلات و ملاقات کشاورزان با مروج با میزان استفاده آنان از راهکارهای مقابله با خشکسالی دارای ارتباط مستقیم و معنی دار می باشد.

Investigation Copiny Ways among Farmers: Case Study Shivan County, North Khorasan

Iran is located in arid area. Usually, agricultural sector can be most affected by drought. Farmers have used different strategies to deal with the phenomenon of drought. This study was conducted to identify these strategies and its relationship with the socioeconomic characteristics of the farmers. The study population consisted of farmers in Shirvan County of North Khorasan Province that 350 of them were examined using survey research method. The required information was collected using a researchermade questionnaire which its content validity was confirmed by experts. The results showed that the first priority coping strategy to drought was related to the “land reform measures” and the last priority was related to “storage solutions”. Also, “using pipe to transferring agricultural water”, “cooperation to create and develop a network of local irrigation and water supply" and "rain water harvesting using surface catchments" were the important three recommendations of farmers to combat drought in future. The results showed that age and farming experience were not significantly correlated to use of drought coping strategies. But the education level of farmers, amount of farmerextension agent contact had positive and significant correlations with the number of used coping strategies with drought.