بهینه‌یابی موقعیت مکانی نقشه استاندارد سیل در پهنه‌بندی سیل با استفاده از مشخصه‌های ژئومورفولوژیکی

استفاده از مشخصه های ژئومورفولوژیکی حوضه آبریز، یکی از روش های نوین پهنه بندی سیلاب است که داده های هیدرولیکی-هیدرولوژیکی کمی برای پهنه بندی سیلاب نیاز دارد. در این روش به منظور افزایش دقت پهنه بندی سیلاب، از نقشه استاندارد سیلاب استفاده می شود. نقشه استاندارد سیلاب، نقشه سیل برای یک محدوه کوچک در حوضه آبریز مورد بررسی است. با توجه به تفاوت میزان بده جریان در نقاط مختلف حوضه آبریز، تعیین محلی برای نقشه استاندارد سیلاب، امری ضروری می باشد. در این پژوهش نقشه استاندارد سیلاب با دوره بازگشت های 25، 50 و 100 سال، برای سه زیرحوضه رادکان، جاغرق و آق دربند که از زیرحوضه های حوضه آبریز کشف رود می باشند، به منظور تعیین بهترین مکان برای نقشه استاندارد سیلاب مورد بررسی قرار گرفت. برای انجام پهنه بندی سیلاب حوضه آبریز کشف رود از افزونه gfa در نرم افزار qgis استفاده شد. نتایج پهنه بندی سیلاب با استفاده از این افزونه برای هر سه نقشه استاندارد سیلاب، دارای نرخ مثبت صحیح(rtp) بیشتر از0/93 و سطح زیر منحنی(auc) بیشتر از0/96 بود، که نشان از دقت بالای پهنه بندی سیلاب در حوضه آبریز کشف رود می باشد. با توجه به مقادیر نرخ مثبت صحیح بیش از 0/96 و سطح زیرمنحنی بیش از 0/99، زیرحوضه آق دربند به عنوان بهترین مکان برای نقشه استاندارد سیلاب در حوضه آبریز کشف رود تعیین شد. در ادامه با استفاده از نقشه استاندارد سیلاب زیرحوضه آق دربند، نقشه های خطر سیل با دوره بازگشت های مورد بررسی برای حوضه آبریز کشف رود تهیه شد. نتایج بررسی نقشه های خطر سیل در این حوضه نشان داد که به ازای رخ دادن سیل با دوره بازگشت های 25، 50 و 100 ساله، به ترتیب 12/62، 16/30 و 24/64 درصد از کاربری های شهری و روستایی در معرض خطر سیل قرار خواهند گرفت.

optimizing the location of the standard flood map in flood zoning using geomorphological characteristics

one of the new methods for flood zoning is geomorphological indexes (gi), which requires little hydraulic-hydrological data. in this method, the standard flood map for a small part of the studied basin is used to increase the accuracy.  the flood peak flows are different due to different standard flood map locations. thus, the flood zoning results will be different. for this reason, it is necessary to select the best location for the standard flood map. in this research, the standard flood maps were used in the kashafroud sub-basins including radkan, jaghargh, and agh-darband. the results showed that the agh-darband sub-basin located at the end of this basin had the best results for the standard flood map. the flood zoning results in the sub-basins showed flood zoning high accuracy based on the true positive rate (rtp), and the area under curve (auc) values. the flood risk maps results showed that 12.62, 16.30 and 24.64% of urban and rural regions will be exposed to flood risk for 25, 50, and 100-year return periods. the results of this study pointed out that the gi method can be used as an alternative to hydraulic and hydrological modeling for flood modeling due to its proper accuracy and low requirement for much hydraulic and hydrological data.