ارزیابی خسارت‌‌پذیری قاب‌های فولادی حاوی مهاربندهای کمانش‌تاب و قاب خمشی در معرض زلزله‌های متوالی بحرانی

سازه‌های مستقر در مناطق فعال لرزه‌ای، اغلب در معرض لرزه‌های متوالی با حداکثر شتاب زمین قابل‌ملاحظه قرار دارند که در مدت زمان کوتاهی پس از لرزه‌ی نخست رخ می‌‌دهند. بررسی‌های انجام شده در ادبیات فنی مهندسی سازه و زلزله حاکی از آن است که توالی لرزه‌ها بسته به شدت آن‌ها، تاثیرات قابل توجهی بر میزان خسارت و آسیب در سازه می‌گذارد. از این‌‌رو در مقاله حاضر به منظور ارزیابی خسارت‌‌پذیری سازه‌‌های فولادی، قاب‌های خمشی و قاب‌‌های مهاربندی کمانش‌‌تاب 3، 7 و 11 طبقه پس از طراحی براساس استاندارد 2800 ایران (ویرایش چهارم)، در محیط نرم‌افزاری opensees پیاده‌سازی شده و در معرض زمین‌لرزه‌های منفرد و متوالی بحرانی تحت تحلیل دینامیکی غیرخطی قرار گرفته‌اند. براساس نتایج حاصل از تحلیل‌‌های غیرخطی، شاخص خسارت پارک-انگ در کلیه قاب‌‌های خمشی و مهاربندی کمانش‌‌تاب تحت زلزله‌‌های منفرد و متوالی بحرانی مقایسه شده و طبقات حساس به خسارت نیز شناسایی شده است. نتایج حاکی از آن است که لرزه‌های متوالی شاخص خسارت را به دلیل افزایش سطح خرابی ناشی از لرزه‌ی اول و تجمع خرابی در المان‌های قاب به دلیل زوال سختی و مقاومت، افزایش داده و از این‌رو آسیب بیشتری به جای مانده است. مقدار شاخص خسارت تحت توالی لرزه‌ای نسبت به لرزه منفرد، در قاب‌های مهاربندی به طور میانگین افزایش نسبی 166 درصدی و در قاب‌های خمشی افزایش نسبی 323 درصدی را نشان می‌دهد. همچنین قاب‌‌های حاوی مهاربند کمانش‌‌تاب در معرض زلزله‌‌های متوالی نسبت به قاب‌‌های خمشی 157 درصد کمتر خسارت دیده‌‌اند.

damage evaluation of steel moment and buckling restrained braces frames under critical successive earthquakes

in seismic active zones, structures are often exposed to successive earthquakes. seismic sequence phenomenon refers to the occurrence of repeated earthquakes with significant pga shortly after the first earthquake. vulnerability of steel structures with buckling restrained brace (brb) subjected to successive earthquakes consisting of main shock and critical aftershocks indicates that the effect of consecutive earthquakes, depending on their intensity, has significant effects on structural failure. for this purpose, 2d steel moment and buckling restrained brace frames with 3, 7 and 11-story are designed based on iranian standard 2800 (fourth edition). in the following, studied frames are implemented in opensees software and analyzed under single and critical successive earthquakes after verification. based on the results of nonlinear dynamic analysis, the park-ang damage index was calculated for all frames and after processing the output results in matlab software, the final results were reported. the results show that in all frames, successive earthquakes increased the damage index due to the accumulation of damage in the elements due to stiffness and strength degradation. it has also been observed that the ratio of increased damage in the steel moment frame caused by consecutive compared to single case was higher rather than the brb frames. that is, considering the brb has reduced the ratio of this failure under consecutive earthquakes.