مکان‌یابی محل دفن پسماند ساختمانی با استفاده از ترکیب فرآیند تحلیل سلسله مراتبی فازی (fuzzy ahp) و سیستم اطلاعات مکانی (gis) (مطالعه موردی: شهر قزوین)

امروزه با توسعه روز‌افزون شهری، پسماند ساختمانی یک معضل بزرگ برای زندگی شهری است. شهر قزوین نیز از این قائده مستثنی نبوده و یافتن مکان دفن مناسب یک ضرورت مهم است. هدف از این پژوهش شناسایی مناطق مستعد دفع پسماندهای ساختمانی در محدوده شهرستان قزوین با در نظرگرفتن شرایط و ضوابط سازمان‌هایی همچون شهرداری، مدیریت پسماند و سازمان حفاظت محیط زیست و با استفاده از سامانه‌ی اطلاعاتی جغرافیایی gis می‌باشد. بدین منظور در این پژوهش از 16 لایه‌ی اطلاعاتی شامل لایه‌هایی مانند زمین‌شناسی، نوع خاک و نفوذپذیری، کاربری اراضی، اقلیم، فاصله از رودخانه، فاصله از مناطق حفاظت‌ شده، جهت شیب و غیره در محدوده شهرستان قزوین بکار گرفته شدند و بعد از تولید نقشه‌های اولیه، طبقه‌بندی و ارزش‌گذاری زیرمعیارهای هر لایه اطلاعاتی انجام گرفته است و مقادیر ارزش‌گذاری به مقادیر فازی بین صفر و یک تبدیل گردیدند. سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی وزن مطلق هر لایه اطلاعاتی محاسبه شد و با تلفیق و هم‌پوشانی وزن‌دار لایه‌ها، نقشه شایستگی مکان‌یابی محل دفن پسماندهای ساختمانی برای شهرستان قزوین تولید گردید. طبق نقشه شایستگی، مکان‌های موجود برای دفن پسماند در پنج پهنه مشخص و زمین‌هایی با مساحت بالا از میان زمین‌های پهنه پنجم (با ارزش 9) جهت بهترین مکان برای دفن پسماند ساختمانی در بازه 40 ساله پیشنهاد شدند. طبق نتایج تحقیق مشخص شد محدوده شمال غربی قزوین به دلیل جنس خوب خاک، کاربری اراضی مناسب، فاصله از رودخانه‌ها، گسل‌ها و دسترسی به جاده ارتباطی و اقلیم خشک می‌تواند مناسب‌ترین مکان برای دفن پسماند ساختمانی باشد.

site selection of construction waste landfill based on combination of fuzzy ahp and geospatial information system (gis) (case study: qazvin, iran)

today, with the increasing urban development, construction waste is a major problem for urban life. the city of qazvin is no exception to this, and researching an optimum landfill site is an important necessity. the purpose of this research is to optimum site selection areas for landfill construction wastes using the geospatial information system (gis) in a boundary area of ​​qazvin county which taking into account the terms and conditions of organizations such as the municipality, waste management, and environmental protection organization. in this study, 16 layers of information including geology, soil type, and permeability, landuse, climate, river distance, distance from protected areas, aspect, etc. in the boundary of qazvin county were used. after producing the preliminary maps, the sub-criteria of each information layer are classified and evaluated and the values are converted to fuzzy values ​​between zero and one. then, the fuzzy analytic hierarchy process (fahp) method has been used to determine the absolute weight of each information layer and by integrating and overlapping weighted layers, a suitability mapof the construction landfill site for qazvin city is produced.according to the suitability map, sites for landfill were identified in five distinct zones, and fields with high area among fields of the fifth zone (with value 9) were suggested as the best landfill site for 40 years. the results showed that northwest of qazvin due to good soil type, suitable landuse, distance from rivers, faults, and access to communication road and dry climate could be the most suitable site for landfill.