شناسایی برخی منابع ناهمگونی ارزش زمان سفرکاربران محدوده کنترل آلودگی هوای تهران

قیمت‌گذاری از مهم‌ترین و موثر‌ترین سیاست‌ها برای مدیریت ازدحام ترافیک در مناطق مختلف شهری است. از عوامل مهم تعیین قیمت برای هر محدوده، ارزش زمان ‌سفر کاربران است که به طور قابل توجهی با متغیرهای اقتصادی اجتماعی در ارتباط است. برای ارزیابی ارزش زمان سفر، می توان از نسبت نرخ نهایی جانشینی هزینه و زمان در تابع مطلوبیت هر گزینه در مدل‌سازی انتخاب گسسته استفاده کرد. برای محاسبه ارزش زمان سفر، شناسایی عوامل موثر بر آن و میزان تاثیر هر یک بر ارزش زمان سفر کاربران از نتایج پرسشگری اجرا شده در آذر ماه سال 97 که به منظور ارزیابی کارایی و تحلیل حساسیت نرخ عوارض در قیمت‌گذاری محدوده کنترل آلودگی هوای تهران (زوج یا فرد)، با ابعاد 1004 پرسشنامه و با رویکرد ترجیحات بیان شده استفاده می شود. برای برآورد ارزش زمان سفر و شناسایی منابع ناهمگونی از مدل لوجیت ترکیبی استفاده می شود. نتایج حاکی از آن است که میانگین ارزش زمان سفر کاربرانی که با خودروی شخصی در محدوده کنترل آلودگی هوای تهران تردد دارند و تمایل به تغییر سفر خود ندارند، برابر 5788 ریال (نرخ سال 1397) به ازای ساعت است. با تجزیه ضریب هزینه، عوامل ناهمگونی ارزش زمان سفر کاربران محدوده کنترل آلودگی هوای تهران شناسایی شدند. دفعات ورود به محدوده کنترل آلودگی هوا در روز و تعداد خودروی خانوار به ترتیب باعث افزایش ارزش زمان سفر تا 28941 ریال و 4134 ریال بر ساعت می‌شود. نتایج این پژوهش می‌تواند در فرآیند مدل‌سازی تقاضا گنجانده شده و منجر به برنامه‌ریزی بهتر برای تسهیل سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری‌ها برای سرمایه‌گذاری شود.

identification of some sources of heterogeneity in value of travel time of tehran lez users

value of travel time (vott) plays a key role in the choices of travelers. empirical studies have shown significant differences in vott estimates, which researchers attribute to several factors, including demographic, alternatives, trips, and regional economic characteristics. one of the policies reducing the use of the private car is congestion pricing of the low emission zone (lez). this study aims to estimate vott and analyze its heterogeneity among users of tehran lez. we use stated preference (sp) data to calibrate mixed logit models, based on which, travelers’ value of time is evaluated. the mean value of travel time is calculated 5788 rials per hour. results of the mixed logit model indicate a cost coefficient with triangle distribution (mean 0.00036) and a travel time coefficient with normal distribution (mean 0.20838). to investigate the source of vott heterogeneity, random coefficients analysis is used for the interaction between coefficients of time and cost and other variables revealing that only cost as a factor with three variables: number of the entrance to lez, number of household cars, and high education are significant.