ارزیابی میدانی زمان تناوب اصلی ساختمان‌های بتن‌مسلح آسیب‌دیده و بهسازی‌شده: مطالعه موردی زلزله سر‌پل‌ذهاب

زمان تناوب اصلی ساختمان یکی از مولفه‌های کلیدی در تعیین رفتار سازه به هنگام وقوع ارتعاشاتی مانند زلزله و همچنین تعیین برش پایه سازه به هنگام طراحی سازه جدید یا تعیین تغییر مکان هدف در زمان ارزیابی سازه موجود است. بنابراین ارائه برآوردی مناسب از زمان تناوب اصلی ساختمان می‌تواند تاثیری چشمگیر در نتایج طراحی یا ارزیابی سازه داشته باشد. به همین دلیل پس از زلزله آبان ماه سال 1396 شهر سرپل ‌ذهاب با هدف تعیین زمان تناوب اصلی آزمایش ارتعاشات محیطی بر روی 22 ساختمان‌ بتن‌ مسلح (12 ساختمان آسیب ‌دیده و 10 ساختمان بهسازی ‌شده) انجام گرفت. زمان‌های تناوب اصلی به دست آمده با نتایج پیشنهادی حاصل از روابط تجربی آیین‌نامه‌های طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله (استاندارد 2800) ویرایش‌های اول و چهارم و دستورالعمل بهسازی لرزه‌ای ساختمان‌های موجود (نشریه 360) مقایسه شد. نتایج به دست آمده برای ساختمان‌های آسیب ‌دیده بتن‌ مسلح با سیستم باربر جانبی قاب خمشی نشان از تفاوت قابل ملاحظه بین دوره تناوب حاصل از آزمایشات و روابط تجربی داشت به گونه‌ای که در ساختمانی با سطح آسیب 4، دوره تناوب حاصل از ارتعاشات محیطی 2/32 برابر نتایج حاصل از روابط تجربی شد. همچنین در ساختمان‌های بتن‌ مسلح بهسازی ‌شده نتایج حاکی از تقریبی دست بالا تا 1/7 برابر توسط روابط تجربی آیین‌نامه‌ها بود. به همین دلیل با برازش خطوطی بر نتایج به دست آمده، روابط تجربی مناسبی برای تعیین زمان تناوب ساختمان‌های بتن‌ مسلح آسیب ‌دیده با سیستم باربر جانبی قاب خمشی و ساختمان‌های بتن‌ مسلح بهسازی ‌شده (یا در حال طراحی) با دیوار برشی پیشنهاد گردید.

field evaluation of fundamental period of damaged and retrofitted reinforced concrete buildings: case study of sarpol-e zahab earthquake

the fundamental period of a building plays a critical role in determining structural behavior during strong motions such as earthquakes and estimating building base shear in the new design of structures, as well as target displacement in seismic assessment of existing buildings. thus, having an appropriate estimation of the fundamental period of buildings can considerably affect design and evaluation processes. in this research, to investigate the effects of damages on fundamental periods, ambient vibration tests were conducted on 22 seismically-damaged reinforced concrete (rc) buildings following the earthquake of sarpol-e zahab 2017. the obtained values for fundamental periods were compared with their counterparts calculated by empirical relations proposed in the first and fourth edition of the iranian code of practice for seismic resistant design of buildings (standard no. 2800) and the first revision of instruction for seismic rehabilitation of existing buildings (no. 360). the obtained results for damaged rc buildings with moment resisting frame show a significant difference between fundamental periods of ambient vibration tests and empirical relations such that in a building with a damage state of 4, the obtained period from ambient vibration tests was 2.32 times greater than the calculated value using empirical relations. furthermore, in retrofitted rc buildings, fundamental periods from empirical relations were up to 1.7 times greater than values determined using ambient vibrations. therefore, two empirical relations for determining fundamental periods of damaged rc buildings with moment resisting frames and retrofitted rc buildings by adding shear walls are proposed by fitting curves on the obtained results of ambient vibration tests.