شبیه سازی رفتار سد کبودوال در زمان ساخت با مدل‌سازی عددی سه بعدی

پیش‌بینی فشار آب حفره‌ای، نشست، تنش خاک و ضریب فشار آب حفره‌ای (ru ) در بدنه سدهای خاکی در زمان ساخت یکی از اقدامات ضروری در مدیریت پایداری سدهای خاکی است. بنابراین تخمین آن‌ها با روش‌های دقیق بسیار مهم است. چون رفتار سد خاکی غیرخطی است، بنابراین باید از روش المان محدود و مدل‌های رفتاری مناسب استفاده نمود. در تحقیق حاضر که به صورت مطالعه موردی است، شبیه‌سازی عددی به صورت سه بعدی با استفاده از نرم‌افزار پلاکسیس در سد کبودوال استان گلستان انجام گرفت و مقادیر حاصل از شبیه‌سازی عددی با تحلیل برگشتی با مقادیر نظیر داده‌های ابزار دقیق سد مقایسه شد و پارامترهای واقعی مصالح به کار گرفته ‌شده در بدنه سد، با آنالیز برگشتی به دست آمد. نتایج نشان داد که مدل hs با شاخص‌های آماری ضریب تبیین ( r^2)، میانگین مربع خطاها (rmse) و نیز میانگین هندسی نسبت خطا (gmer ) در مقایسه با مدل رفتاری mc در بدنه سد دقت بیشتری دارد. نتایج مدل عددی واسنجی شده در پایان ساخت سد کبودوال، نشان داد که بیشینه افزایش فشار آب حفره‌ای، تنش، نشست و جابجایی افقی در بخش مرکزی اتفاق افتاده و مقدار آن در محور و بخش میانی سد بیشتر از طرفین آن است. قسمت میانی و نزدیک به محور سد تغییرات مشابهی با روند بارگذاری بدنه سد دارد؛ در حالی‌ که با دور شدن از محور سد به دلیل انتقال تنش‌ها به صورت مایل (چرخش المان تنش) تاثیرپذیری کمتری از روند خاک‌ریزی دارند، همچنین در بخش مرکزی تاثیرات ناشی از زهکشی مصالح فیلتر و زهکش حداقل است.

simulation of behavior of the kabudval dam during construction with 3d numerical modeling

accurate prediction of pore water pressure, settlement, soil stress and pore water pressure coefficient (ru) in the body of earth dams during construction is one of the necessary measures in the management of earth dam stability. because the behavior of the earth dams is nonlinear, it is necessary to use finite element methods and suitable soil behavior models. in the present study, which is a case study, a three-dimensional numerical simulation was performed using the plaxis software for the kabudval dam located in golestan province, iran. the values obtained from the numerical simulation were compared with the corresponding measured values using the dam instruments. calibration was carried out using the back analysis method (bam) and some dam geotechnical parameters were corrected based on bam. the results showed that the hardening soil (hs) model with the statistical indicators of r2, rmse and gmer is more accurate compared with the mohr-coulomb (mc) model. the results of the numerical model were calibrated at the end of construction for kabudval dam and showed that the maximum increase in pore water pressure, stress, settlement and horizontal displacement occurs in the central part and its value in the axis and middle part of the dam is more than its sides. the middle part and close to the dam axis have similar changes with the filling process of the dam body, while with moving away from the dam axis due to the transfer of stresses to the sides, they have less impact from the dam filling process. in addition, in the central part, the effects of filter and drainage are low.