ارزیابی معادلات برآورد بار بستر در رودخانه‌های استان گلستان با استفاده از نرم افزار توسعه یافته ste

تخمین مناسب دبی جریان و رسوب در رودخانه‌ها به عنوان اطلاعات پایه برای بسیاری از طرح‌ها و پروژه‌های مهندسی رودخانه دارای اهمیت است. برای محاسبه بار بستر در رودخانه‌ها، روابط تجربی و نیمه‌تجربی زیادی توسعه یافته‌اند که بسته به شرایط هیدرولیکی و مشخصات رسوب در هر رودخانه، ممکن است برخی از این روابط نتایج بهتری ارایه نمایند. در این تحقیق با توسعه یک نرم افزار کاربر پسند، توانایی 27 رابطه موجود در برآورد بار بستر رودخانه‌های استان گلستان (چهل چای، خرمالو و سوسرا) که در آنها بار بستر اندازه‌گیری می‌شود، مورد ارزیابی قرار گرفته است. لازم بذکر است که در این نرم‌افزار قابلیت استفاده از مدل‌های شبه دو بعدی در محاسبه توزیع عرضی سرعت و استفاده در روابط بار رسوبی نیز وجود دارد. همچنین این نرم‌افزار قادر به افزایش دقت محاسبات بار رسوبی با محاسبه ضرایب کالیبراسیون در رودخانه مورد مطالعه می‌باشد. نتایج نشان داد که با استفاده از نرم‌افزار توسعه یافته، بهترین روش برای برآورد بار بستر در رودخانه‌های مورد مطالعه با استفاده از روابط تجربی و نیمه تجربی موجود، روش یانگ می‌باشد. در این حالت فراوانی نسبت ناجوری بین نیم تا دو برای رودخانه‌های چهل‌چای، خرمالو و سوسرا بترتیب 43/8 ،50 و30/8 می‌باشد. همچنین با استفاده از مدل‌های شبه دو بعدی، نسبت ناجوری بین نیم تا دو برای رودخانه‌های چهل‌چای، خرمالو و سوسرا، بترتیب 6/3 ، 6 و 8 درصد افزایش می‌یابد. نتایج همچنین نشان داد که با استفاده از یک ضریب کالیبراسیون می‌توان دقت تعداد زیادی از روش‌ها در رودخانه‌های مورد مطالعه را افزایش داد.

Assessment of bed load transport formula by using developed applied software (STE) (Case study: Chehel-chai,Khormaloo and Soosara rivers in Golestan province)

Accurate estimation of flow and sediment discharges, as basic information, is important for many river engineering projects. To estimate bed load in the rivers, many experimental and semiexperimental equations have been developed but depending on the hydraulic conditions and sediment characteristics in each river, some of these equations may yield better results than the others. In this study, by developing an applied software, the abilities of 27 available equations for estimating bed load transport in rivers of Golestan province (ChehelChay, Khormaloo and Soosra), in which bed load is measured, have been evaluated. It should be noted that in this developed software quasitwo[1]dimensional models also can be used for computing velocity and sediment load distribution in cross section of the river. The software is also able to increase the accuracy of estimations by calculating calibration coefficients in the studied river. The results showed that by using the developed software, the best method for estimating bed load in the studied rivers is Yang’s method. In this case, the percentage of discrepancy ratio between 0.5 to 2 for the rivers ChehelChay, Khormaloo and Soosra is 43.8%, 50% and 30.8% respectively. Also, using quasitwodimensional models, increases percentage of discrepancy ratio between 0.5 to 2 for the rivers ChehelChay, Khormaloo and Soosra by 6.3%, 6% and 8%, respectively. The results also showed that by calculating and applying a calibration coefficient, accuracy of methods can be improved for the studied rivers.