بررسی آزمایشگاهی تاثیر آهک در روند خود ترمیمی و واگرایی خاک‌های رسی (مطالعه موردی: سد گردیان)

لایه‌های رسی متراکم از متداول ترین لایه‎های نفوذ ناپذیر به شمار می‌روند. واگرایی و ترک خوردگی رس را اجتناب رس را کاهش و ضرورت تثبیت خاک رس لایه‌های رسی از جمله عواملی هستند که کارایی خاک رس و اهمیت خودترمیمی ترک‌ها در لایه‌های رسی به عنوان یکی از ناپذیر می نماید. خاصیت ترمیمی خاک ر ُس در چند سال اخیر مورد توجه محققین بوده است. در این تحقیق عملکرد شاخص‌ها و ویژگی‌های مثبت ر ُس مصالح قرضه گرگر در سد گردیان خودترمیمی و واگرایی لایه‌های رسی در اثر افزودن آهک بر روی خاک ر مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفته است. بدین منظور برای دو نمونه خاک واگرا با افزودن آهک ساختمانی به میزان 0/25 ،0/5 ،1 و 2 درصد و انجام آزمایش‌های هیدرومتری مضاعف، حدود اتربرگ و پین هول روند واگرایی و خودترمیمی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که با افزودن 1درصد آهک به خاک رس، دامنه خمیری افزایش یافته و دبی خروجی آزمایش پین هول برای هر دو نمونه 28 درصد و قطر نهایی نمونه برای هر دو خاک 67 درصد کاهش پیدا کرده که این حاکی از بهبود روند خودترمیمی وکاهش واگرایی و تبدیل شدن به خاک غیر واگرا می‌باشد.

Experimental investigation of lime impact on self-healing and dispersion processes of clay soils (Case study: Gurdyan dam)

Dispersive soils have been responsible for excessive erosion in some soil practices or structures such as dams or channels. Dispersion and high penetration of clay soils are the important factors, which can reduce the efficiency of clay soils and lead to the failure of dams and embankments. Soil stabilization is an effective technique for controlling erosion. Clay soil selfhealing characteristic as one of the positive characteristics of this type of soil has been investigated in recent years. In this research, the impact of lime on self healing capacity of clay soils was investigated. In this regard, soil samples excavated from Gordyan dam (Iran) were considered. Two samples (S2 and S3) of dispersive soils (ND3 and ND4) with 0.25, 0.5, 1, and 2 % lime were prepared. Pinhole, double hydrometer and atterberg limits tests were performed and selfhealing and dispersion processes of samples were investigated. The results showed that with adding 1% of lime to clay soils, the range of soil plasticity increased and the outflow of the pinhole test and the final diameter of both samples decreased up to 28% and 67%, respectively. This issue indicated an improvement in clay soil selfhealing capacity and a reduction in soil dispersivity. The results also showed that the pinhole test led to more accurate and reliable results than other tests in investigating the clay soil dispersivity.