تاثیر زلزله های حوزه نزدیک بر رفتار امواج سطحی مخازن ذخیره مایعات بتنی مستطیلی

یکی از مهمترین اجزای سامانه های آبرسانی، مخازن ذخیره مایعات است. به هنگام وقوع زلزله، اندرکنش آب و سازه در مخازن ذخیره مایعات و پدیده حرکت سطح آزاد سیال تاثیر قابل ملاحظه‌ای بر مقادیر پاسخ سازه دارد. با توجه به اهمیت اثرات زلزله‌های حوزه نزدیک و تاثیر آنها بر رفتار لرزه‌ای و بارهای وارد به سازهها، در این مطالعه، نحوه حرکت امواج سطحی و ارتفاع آنها در مخازن مستطیلی بتنی در حالت دو بعدی تحت زلزله‌های حوزه دور و نزدیک با استفاده از روش عددی مورد بررسی قرار گرفته است. اثر ابعاد مخزن، عمق آب و مشخصات زلزله بر حداکثر ارتفاع موج سطحی با لحاظ نمودن 9 تیپ مخزن و 10 رکورد زلزله حوزه دور و نزدیک انجام می‌گیرد. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه، میانه مقادیر حداکثر ارتفاع نوسانات سطح سیال در زلزله‌های حوزه نزدیک نسبت به حوزه دور افزایش قابل توجّهی دارد به گونه‌ای که متوسط این افزایش ارتفاع در مخازن به طول 20، 40 و 60 متر به ترتیب 65، 77 و 100 درصد است. همچنین با افزایش عمق سیال و عرض مخزن، میانه حداکثر ارتفاع نوسانات به ترتیب افزایش و کاهش می‌یابد. در مخازن تحت زلزله‌های حوزه دور، ارتفاع نوسانات مایع بیشترین همبستگی را با پارامتر arias و در مخازن تحت زلزله‌های حوزه نزدیک با پارامتر pgv نشان داد. با توجه به نتایج این تحقیق می‌توان ضرایب اصلاحی برای روابط ارائه شده در آیین‌نامه‌ها پیشنهاد داد که اثرات زلزله های حوزه نزدیک را در محاسبه حداکثر ارتفاع نوسانات سیال در نظر گیرند.

Effect of Near-Fault Earthquakes on the Sloshing Behavior of Concrete Rectangular Liquid Storage Tanks

One of the most important components of water supply systems is the liquid storage tanks. During an earthquake, the interaction of fluid and structure in the liquid storage tanks and the sloshing phenomenon has a significant effect on the response values of the structure. Regarding the importance of the effects of nearfault earthquakes and their effect on seismic behavior and structures loads, in this study, the sloshing height and vibration of 2D concrete rectangular tanks under near and farfield earthquakes was investigated using numerical methods. The effect of tank’s dimensions, depth of water and ground motion characteristics on the maximum sloshing height was taken into account. Therefore, 9 tank models and 10 near and farfield ground motion records were considered. The results indicated that the median values of maximum sloshing height in the nearfield records are significantly higher than those related to farfield records. The average of increase of sloshing heights in tanks with lengths 20, 40 and 60 meters is 65, 77 and 100 percentage respectively. Also, with increase of fluid depth and tank width, the median of the maximum sloshing height increases and decreases respectively. In tanks, subjected to far and nearfield earthquakes, sloshing height had the highest correlation with Arias Intensity and PGV respectively. According to the results of this research, correction coefficients for the relations presented in the codes can be proposed to consider the effects of nearfield earthquakes in calculating the maximum sloshing height.