ارزیابی تجربی و تحلیلی اثر پارامترهای فرآیند تنش ‌زدایی ارتعاشی نمونه فولادی بر اساس مدل محاسباتی

در حال حاضر تنش ‌زدایی ارتعاشی جایگزین مناسبی برای تنش ‌زدایی حرارتی جهت کاهش تنش پسماند محسوب می‌شود. در این مطالعه یک مدل تئوری بر اساس روابط تحلیلی و محاسباتی ارائه شده است. رابطه پیشنهادی از نظر متغیرهای فرکانس، دامنه و زمان ارتعاش اصلاح شده است تا پارامترهای کاربردی‌تری را در مقایسه با مدل‌های قبلی شامل شود. بنابراین پارامترهای ضروری روش ارتعاشی شامل تعداد سیکل به عنوان مدّت فرآیند، نرخ کرنش به عنوان بسامد بارگذاری، و دامنه به عنوان بار در مدل تعبیه شده است. آزمایشات تجربی جهت اندازه‌گیری توزیع تنش پسماند با روش پراش اشعه ایکس برای نقاط خاصی انجام شده است تا نتایج آن با نتایج مدل مقایسه شود. محدوده خطای قابل کنترلی (زیر 10 درصد) بین نتایج تئوری و تجربی مشاهده شده است. با توجّه به نتایج بدست‌آمده، مدل از لحاظ محاسبه توزیع تنش پسماند پس از انجام فرآیند نسبت به نتایج آزمایش تجربی مشابه عملکرد قابل قبولی داشته است. طبق نتایج بدست آمده پارامتر دامنه ارتعاش، حدود 19% موثّرتر از سایر پارامترها بوده است. همچنین افزایش دامنه، اثر مثبت پارامتر فرکانس را به میزان 38% بیش از سایر پارامترها افزایش داده است. جهت بررسی عمیق‌تر مدل، نرخ تغییرات توزیع تنش نیز نسبت به پارامترهای مذکور بررسی شده است.

experimental and analytical evaluation of the vibrational stress relief process parameters on the steel specimen based on the computational model

the vibration stress relief process is currently utilized as a suitable alternative to the thermal stress relief method to reduce the residual stress of various alloys. in this study, a theoretical model based on the analytical equations is presented. the proposed model including the frequency, amplitude, and process time has been revised compared to the previously proposed models to make it more comprehensible and applicable. thus, the assumed parameters including the number of cycles (duration), the strain rate (loading frequency), and the amplitude (loading value) are embedded in the model. experimental tests measuring residual stress distribution by x-ray diffraction method are conducted on specific spots to compare the results with the experiments. an acceptable range of error (below 10%) has been observed between the theoretical and experimental results. according to the obtained results, the model has an acceptable performance for residual stress calculation after the process. according to the results, vibration amplitude has been about 19% more effective than the other parameters. in addition, increasing the amplitude has increased the affirmative effect of the frequency parameter by 38% compared to the other parameters. to further examine the presented model, the variations of the stress rate have been analyzed versus each influential parameter.