پیش‌بینی نمودار حد شکل‌دهی ورق‌ها با شبیه‌سازی عددی آزمون‌های ناکازیما و مارسینیاک اصلاح شده

نمودار حد شکل‌دهی از ابزارهای مفید در بررسی شکل‌دهی ورق‌های فلزی به منظور طراحی محصولات صنعتی به شمار می‌رود. استخراج نمودارهای حد شکل‌دهی به صورت تجربی، مستلزم آزمایش‌های دقیق، صرف زمان و هزینه زیاد است. از این رو پژوهش‌های متعددی در استفاده از روش‌های تحلیلی و نرم‌افزارهای المان محدود برای تعیین این نمودارها صورت گرفته است. در این پژوهش، منحنی‌های حد شکل‌دهی برای ورق آلیاژ آلومینیوم 3105 از طریق شبیه‌سازی آزمون ناکازیما و آزمون مارسینیاک اصلاح شده در نرم‌افزار آباکوس به دست آمده است. به منظور تعیین عددی نمودارهای حد شکل‌دهی آلیاژ آلومینیوم 3105 ،معیار تسلیم هیل 1948 ،معیار تسلیم هاسفورد و مدل آسیب گارسن بر پایه هاسفورد با به کارگیری روابط سخت‌شوندگی وس و توانی بررسی و مقایسه شدند. به دلیل عدم وجود معیار تسلیم هاسفورد و مدل آسیب گارسن بر پایه هاسفورد در نرم‌افزار آباکوس، زیرروال نویسی ویومت توسعه یافته و جهت تعیین رفتار آلیاژ آلومینیوم 3105 مورد استفاده قرار گرفت. نتایج نشان دادند معیار هیل 1948 ،برای آلیاژهای آلومینیوم، اختلاف زیادی با نتایج تجربی دارد و استفاده از معیار هاسفورد و مدل آسیب گارسن بر پایه هاسفورد، از تطابق خوبی با نتایج تجربی برخوردار است. همچنین به دلیل وجود حفره‌ها در ساختار فلزات، مدل آسیب گارسن به جهت دارا بودن پارامتر کسر حجمی حفره‌ها، توجیه فیزیکی بیشتری نسبت به سایر معیارها دارد. همچنین آزمون مارسینیاک اصلاح شده، نسبت به آزمون ناکازیما نمودار حد شکل‌دهی را در کرنش‌های حدی پایینتر نسبت به آزمون ناکازیما پیش‌بینی می‌کند.

Predicting Sheets Forming Limit Diagrams by Numerical Simulation of Nakazima and Modified Marciniak Tests

Forming limit diagram is a useful tool for investigation of sheet’s formability for designing industrial products. Experimentally extracting forming limit diagram requires exact experimental tests, and is time consuming, and expensive. Therefore, several studies have been carried out on the usage of theoretical methods and finite element software for determining these diagrams. In this study, forming limit diagram for AA3105 aluminum alloy sheet were obtained by simulating the Nakazima and modified Marciniak tests in ABAQUS software. In order to numerically determine forming limit diagram of AA3105, Hill yield criterion, Hosford yield criterion and Gurson, Tvergaad and Needleman damage model based on the Hosford criterion and Voce and power law hardening rules were investigated. Due to the lack of the Hosford yield criterion and the Gurson, Tvergaad and Needleman damage model based on Hosford criterion in the ABAQUS software, VUMAT subroutines has been developed and used to determine the behavior of the AA3105 aluminum alloy. The results showed that the predicted forming limit diagram based on the Hill criterion, shows large deviation from experimental results. The usage of the Hosford criterion and Gurson, Tvergaad and Needleman damage model for aluminum alloys showed a better correlation with experimental results. Also, due to the presence of voids in metals, the Gurson, Tvergaad and Needleman damage model which is based on the void volume fraction has a greater physical justification than the other yield criterions. Furthermore, by comparing numerical forming limit diagrams that obtained from Nakazima and modified Marciniak tests, it was concluded that the limit strains in modified Marciniak test is lower than the Nakazima test.