کیفیت ایجاد و تکامل هیولای اولی در نظام حکمت صدرایی و قیاس آن با گزاره‌ های فیزیکال

توصیف کیفیت ایجاد جهان مادی بایستی در ابتداء بر اساس مدلی پیشینی و سپس انطباق گزاره‌های پسینی با آن صورت گیرد، بر همین اساس در این نوشتار با تکیه بر آراء صدرایی به روش توصیفی تحلیلی، به این سئوال که کیفیت ایجاد و تکامل جهان مادی چگونه بوده است، پرداخته شده و در نهایت دانسته شد: ماده-المواد جهان مادی، هیولای اولی است که از حیث معقولات اولیه، ادنی مرتبه وجودی و حیثیت بالاجمال شده حقیقت وجود‌بالتفصیل است و بنحو جعل بسیط ایجاد شده، اما از حیث معقول ثانی منطقی، جنس سافل و از حیث معقول فلسفی جوهری جسمانی است و در ضمنِ بسیط بودن، دارای اطوار متعدده‌ بوده، بگونه‌ای که به محض جعل شدن عاری از هرگونه فصلی بوده و بعد از جعل شدن، بواسطه حرکت جوهریش آناً به نوعی از انواع هیولاهای ثانویه تبدیل شده و بواسطه ترکیب انضمامی همین هیولاهای ثانویه صورت جسمیه مرکبه ایجاد شده‌اند؛ ازسوی دیگر بر اساس مدل فریدمان، ماده اولیه حیثیتی لازمانی و لاابعادی داشته و جوهر صرف بوده که با توصیف هیولای اولی صدرایی مطابقت دارد و سیر تکاملی ماده اولیه براساس مدل فریدمان و تبدیلش به ذرات بنیادین، ذرات هادرونی و دیگر عناصر، با تحلیل انجام شده از گزاره‌های صدرایی مطابقت دارد، بطوری که هرچند بررسی کیفیت ایجاد ماده اولیه موضوع علم فیزیک نیست، اما گزاره‌های مدل استاندار ذرات و مدل استاندارد کیهانشناسی که مبیّن سیر تکاملی جهان مادی هستند موافق آراء ملاصدرا رای داده‌اند.

the quality of creating and developing prima materia in the sadrai wisdom system and comparing it with cosmological physics propositions

the description of the quality of creating and developing the material world tends to be based on a priori theories rather than a posteriori equations because it is impossible to describe cosmic phenomena by a prioriexperiences; therefore, to outline a comprehensive model, its geometry is first founded on a priori model,derived from ontological and epistemological basics, while it is then explained by a posteriori equations. thisstudy used sadrai’s works using an analytical-descriptive method to answer this research question: how is thequality of creating and developing the material world? it was concluded that the material world was createdby a prima materia, which is an existential concept from an analytical viewpoint while being physical for allelements from an essence viewpoint, as it is created in an evolutionary form, with the nature of the truth beinga detailed existence. an evolutionary prima materia goes through various states. they are formed due to theirintrinsic movements, manifest a form of themselves and become a type of secondary matter based on timeincidence, with each type combined together for their intrinsic movements, thus manifesting combinedphysical forms.