تحلیلی بر بعد عبادی دین از منظر کانت و علامه طباطبایی: از ادبار تا اقبال

ابعاد و ساحت‌ های مختلفی برای دین بیان شده است؛ یکی از این ساحت‌ها ساحت عملی و عبادی دین است. ساحتی که در آن متدین از آن جهت که متدین است، مکلف به عمل‌کردن به مناسک و اعمال عبادی خاصی است؛ اما براساس چه مبنایی این بعد از دین پذیرفتنی بوده و آیا بر انجام این اعمال آثاری مترتب است. این مقاله به روش توصیفی‌تحلیلی بر آن است تا مبنای تفکری کانت و علامه طباطبایی در رابطه با عبادات دینی را بررسی کند. مطابق تفسیر رایج از آرای کانت، او به اقتضای روح مدرنیته و اومانیسم حاکم بر آن، انسان را محور قرار داده و اصالت و موضوعیتی برای تعبد الهی به معنای مصطلحِ دینی آن، قائل نیست. درمقابل، علامه با مبنای اعتقاد به مالکیت مطلق الهی، انسان را موجودی می‌داند که در مقابل ولایت تکوینی و تشریعی خداوند، عبد مطلق است و شانی جز عبدبودن و عبادت ‌کردن ندارد.

analysis of the ritual aspect of religion from the perspective of kant and allameh tabatabaei: from denial to confirmation

different dimensions and aspects have been stated for religion. one of these aspects is the ritual aspect ofreligion. it refers to a notion in which a religious person is obliged to perform certain rituals and acts of worship.but on what basis is this aspect of religion acceptable? are there consequences for doing these actions? thisstudy, using a descriptive-analytical method, aims to examine the basis of kant's and allameh tabatabai'sthinking in relation to religious worship. according to the common interpretation of kant's views, he hasplaced man as the center, as required by the spirit of modernity and the humanism that governs it, and does notconsider originality for religious rituals in its religious term. on the other hand, allameh, based on the beliefin god's absolute ownership, considers man as a being who is an absolute servant in front of god's creativeand legislative will and has no choice but to be a servant.