مطالعۀ تطبیقی دیدگاههای تفاسیر شیعه و سنی دربارۀ معناشناسی صفات انسان در قرآن؛ مطالعۀ موردی ظلوم و جهول

پژوهش پیش رو با هدف تبیین و تعیین مولفه‌های معناییِ دو واژۀ «ظلوم» و«جهول» از لابه‌لای دیدگاههای مختلف مفسران شیعه و سنی و براساس روابط جانشینی و هم‌نشینی انجام شده است تا تصویر واضح و روشنی از ظلوم و جهول بودن انسان عرضه کند. در این مقاله به روش تحلیلی‌توصیفی، دیدگاههای شمار درخور توجهی از مفسران دو مذهب ازنظر تطبیقی، بررسی و نشان داده شد بیشتر عالمان اهل سنت معتقدند «ظلوم و جهول» بودن جزو سرشت تمامی انسان‌هاست و هیچ انسانی از دایرۀ این دو صفت نکوهیده، خارج نیست و در طرف مقابل، بیشتر علمای شیعه معتقدند ظلوم و جهول بودن جزو صفات ذاتی انسان نیست؛ بلکه مختص کسانی است که از جادۀ هدایت الهی منحرف شده و پرورش نیافته‌اند.

A Comparative Study of the of Shiite and Sunni viewpoints’ Interpretations on the semantics of human traits in the Quran (case study of Ẓalūm and Jahūl)

Semantics deals with the scientific study of meaning, and meaning is awareness of the cultural context as well as the relation of a word to another vocabulary  in a text. The present research aims to explain and define the semantic components of the two words "oppression (Ẓalūm)" and "ignorance (Jahūl)" from different views of Shiite and Sunni commentators, based on the syntagmatic and paradigmatic relations, in order to draw a clear picture of the oppression and ignorance of human being. A comparative study of the views of the commentators from the both religious traditions, conducted in a descriptive analytical method, showed that most Sunni scholars believe that the attributes of oppression and ignorance are in the nature and temper of all human beings, and no human being is outside from the circle of oppression and ignorance. On the opposite side, most Shiite scholars believe that oppression and ignorance are not inherent in the human’s attributes, but are particular in those who have deviated from the path of divine guidance and have not been cultivated.