تعیین پیشران‌های کلیدی رهیافت روستای خلاق با استفاده از نرم‌افزار میک‌مک

متاسفانه بسیاری از روستاها ضمن ازدست‌دادن جمعیت خود در فرایند مهاجرت، با پدیده تخلیه جمعیتی و تخریب کالبدی درگیر و درمقابل بسیاری از شهرها نیز با تراکم جمعیت، مصرف فزاینده و کاهش تعهدات اخلاقی در تعاملات مواجه می‌شود. ازاین‌رو ارائه رهیافت‌های مطلوب و کارا به‌منظور جلوگیری از تغییرات نامناسب و برون‌رفت از روند فعلی سکونتگاه‌های شهری و روستایی الزامی است.  این پژوهش در دو بخش مکمل صورت گرفته است. در گام اول با بهره‌گیری از نظرات 31 نفر از خبرگان داخلی و خارجی در زمینه شیوه دلفی، روستای خلاق سنتز تعریف و سپس مبنای نظری آن در ساختاری سه‌گانه منتج از اجماع خبرگان شامل ارکان و زیرساخت و شاخص تبیین شده است. در گام دوم پیشران‌های کلیدی تعیین و شدت تاثیرگذاری هریک از آن‌ها در تحقق رهیافت روستای خلاق با استفاده از نرم‌افزار میک‌مک سنجیده شد. ساختار نظری به‌دست‌آمده از بخش اول پژوهش شامل 15 مولفه و 49 معرف بود. بیشترین امتیاز به طبقه خلاق «مهاجران به روستا» با 087452/0 و کمترین امتیاز به «ارتباطات با بستگان» با 035478/0 تعلق داشت. یافته‌های بخش دوم پژوهش نشان می‌دهد که پیشران‌های کلیدی «چشم‌انداز» با شدت نُه، «خطرپذیری» با شدت شش، «فضای روستا» با شدت شش، «مشارکت» با شدت چهار و «پیوند روستایی» با شدت دو، جزو متغیرهای ورودی بود و بیشترین شدت خالص اثرگذاری مستقیم را داشت. با توجه به شرایط فعلی روستاهای ایران و مراحل گذار رهیافت روستای خلاق می‌تواند با تکیه بر ماهیت نظری خود، زمینه فراخوانی محتوای توسعه را فراهم و میان سکونتگاه‌های شهری و روستایی تعادل ایجاد کند.