ارزیابی تاثیرات اجتماعی- اقتصادی بازارچه مرزی سِرو بر توسعه مناطق روستایی پیرامون

پژوهش حاضر به ارزیابی تاثیرات اجتماعی- اقتصادی بازارچه مرزی سِرو (در استان آذربایجان غربی) بر توسعه مناطق روستایی پیرامون پرداخته است. در این مطالعه از روش توصیفی-تحلیلی بهره گرفته شد. جامعه آماری پژوهش، روستاهای پیرامون بازارچه سِرو بودند. منطقه مطالعه‌شده براساس نظر کارشناسان به سه لایه با فاصله‌های سه، شش و نُه کیلومتری از بازارچه دسته‌بندی شدند. درمجموع 14 روستا در این سه لایه شناسایی و مطالعه شدند. در هر روستا به‌روش نمونه‌گیری تصادفی ساده، سرپرست خانوار مورد بررسی و مطالعه قرار گرفت. جمع‌‌آوری داده‌‌ها با استفاده از پرسشنامه محقق‌ساخته انجام شد. برای تعیین اعتبار ابزار پژوهش از اظهار نظر استادان و متخصصان ذی‌ربط و برای تعیین پایایی آن از هم‌‌سانی درونی به‌روش آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ 66/0 تا 84/0 برای متغیرهای گوناگون به‌دست آمد که نشان از بهینگی پرسشنامه داشت. برای تجزیه و تحلیل داده‌‌ها از نرم‌‌افزار spss19 بهره گرفته شد. یافته‌‌های تحلیل‌‌ واریانس نشان دادند که بین روستاها (سه لایه مورد مطالعه) از نظر وضعیت شاخص‌‌های اقتصادی‌ـ اجتماعی، تفاوت معناداری وجود دارد. تاثیر بازارچه سِرو بر شاخص‌‌های رفاه اجتماعی، اقتصاد روستایی، صنایع‌‌دستی و مشارکت ‌‌اجتماعی در روستاهای لایه اول (سه‌کیلومتری) مشهود و به‌صورت کاهشی بود. از طرفی در لایه‌‌های دوم و سوم ازنظر شاخص‌‌های مذکور تفاوتی مشاهده نشد، بنابراین بازارچه موجب کاهش وضعیت این شاخص‌‌ها شده است و اثر کاهشی بر کیفیت زندگی تا لایه دوم قابل ره‌گیری است. تحلیل اثر کل نشان می‌دهد که محدوده تاثیر این بازارچه تا شعاع شش‌کیلومتری بوده و اثر اقتصادی آن در منطقه روستایی پیرامون بیش از اجتماعی و کاهشی بوده است.