توسعه و اعتبارسنجی شاخص‌های موثر در شبکه فضایی بازاریابی محصول شیر در مناطق روستایی

شاخص‌های شبکه فضایی بازاریابی از عمده‌ترین معیارهای بررسی میزان موفقیت برنامه‌ریزی و هدف‏گذاری برای بهبود معیشت روستاهایی است که محوریت اقتصادشان کشاورزی، دامپروری، و فعالیت‏های دامی است. هدف پژوهش حاضر، توسعه و اعتبار‌سنجی شاخص‌های موثر در شبکه‌های فضایی بازاریابی محصول شیر در نواحی روستایی است، تا برنامه‌ریزان و پژوهشگران اقتصاد کشاورزی روستاها بتوانند در مطالعات بازاریابی محصولات روستایی و حتی سایر تولیدات کشاورزی از آن استفاده کنند. از‌این‌رو، با بررسی پژوهش‌های مرتبط با موضوع، 46 شاخص شناسایی و انتخاب شد و از طریق پرسشنامه در معرض قضاوت و داوری 50 نفر از خبرگان و کارشناسان قرار گرفت. برای اعتبار‌سنجی و دستیابی به اجماع نظر متخصصان، علاوه بر آماره‌های میانگین از تکنیک اولویت‌بندی تاپسیس و توان رتبه‌ای، و برای مقایسه دیدگاه‌های دو گروه خبرگان دانشگاهی و کارشناسی نیز از آزمون من‌ویتنی استفاده شد. نتایج نشان می‌دهند که ابعاد زمینه‏ساز یا بسترساز شبکه فضایی بازاریابی اهمیت و تاثیر بالاتری از دیگر ابعاد در شکل‏گیری شبکه فضایی بازاریابی دارند. همچنین نتایج آزمون من‌ویتنی نشان می‌دهند که درخصوص شاخص‌‌های 46گانه مطرح‌شده، دو گروه اجماع نظر دارند و تنها در مورد یک شاخص (شیوه حمل‌و‌نقل) اجماع نظر وجود ندارد. بدین ترتیب، سایر شاخص‌‌ها برای مطالعات و فعالیت‌‌های اجرایی بعدی تایید می‌شوند.