فرایند تبدیل نقاط روستایی به شهر در مقیاس ملی و پیدایش پدیده «خام‌شهرها»

بررسی سلسله مراتب شهری و مطالعه شهرهای دارای سطوح مختلف جمعیتی در سرشمار یهای رسمی کشور، مارا با پدیده ای جدید مواجه می سازد. این پدیده، تبدیل و ارتقای روستاهای کوچک به شهر به رغم داشتن جمعیتیکمتر از آستانه تعری فشده برای شهرشدن است. این سکونتگا هها که امروزه بیش از یک سوم از شهرهای کشور راتشکیل می دهند، کمترین امکانات، خدمات، تاسیسات و تجهیزات شهری را در خود جای داد هاند. مقاله حاضر باروش توصیفی - تحلیلی و با استفاده از آمارهای سرشمار یهای رسمی عمومی کشور و بهره گرفتن از نر مافزاربرای نشان دادن توزیع فضایی این شهرها، در مقیاس ملی و منطقه ای انجام گرفته است. نتایج حاصل از arcgisتحقیق نشان م یدهد که تبدیل روستاهای کوچک به شهر، در همه دور هها در نظام شهری ایران وجود داشتهاست، اما بیشترین تعداد آن را در آخرین سرشماری کشور می توان مشاهده کرد، که از 1139 شهر کشور در آنسال، 370 نقطه شهری جمعیتی کمتر از 5000 نفر داشته اند. از دلایل انتخاب چنین سیاست و راهبردی از طرفوزارت کشور، م یتواند وجود رابطه کاملاً مستقیم و معن یدار بین متغیرهای فاصله از پایتخت، فاصله از شهرهایمرکز استان و سال شک لگیری استان با تعداد این گونه شهرها باشد. بدین معنی که هرچه از تهران و از مراکزاستان ها بیشتر فاصله بگیریم بر تعداد روستاهای کوچک تبدیل شده به شهر افزوده م یگردد. از آنجا که تعداداین گونه شهرها در استان های تازه شکل گرفته مانند خراسان جنوبی بیشتر از استا نهای دیگر کشور است، می تواناستنباط کرد که راهبرد تبدیل نقاط روستایی به شهر، راهبردی اداری - مدیریتی و سیاسی برای تقویتتمرکززدایی و توسعه منطقه ای در نواحی دوردست و مناطق محروم و همچنین سیاستی برای پرکردن شکافسلسله مراتب شهری در استان ها، شهرستان ها و بخش های تازه شک لگرفته است.