واکاوی تاثیر توسعه گردشگری در بازساخت نواحی روستایی (موردمطالعه: روستاهای شهرستان طرقبه شاندیز)

امروزه گردشگری روستایی نقش مهمی در توسعه اجتماعی - اقتصادی روستایی ایفا می‌نماید. این نقش دگرگونی و تغییرات ساختاری بسیاری از روستاها را به همراه داشته است که می‌توان از آن با عنوان یکی از علل بازساخت روستایی یاد کرد. مطالعه حاضر به دنبال واکاوی نقش گردشگری در بازساخت نواحی روستایی و ابعاد و پیامدهای آن در روستاهای گردشگرپذیر شهرستان طرقبه - شاندیز است. این پژوهش ازنظر هدف کاربردی و ازنظر روش اجرا، توصیفی - تحلیلی است. در این مطالعه باتوجه‌به هدف تحقیق، ابتدا روستاهای گردشگرپذیر شناسایی و از میان آن‌ها 14 روستا انتخاب و سپس با استفاده از فرمول کوکران با خطای 06/0 درصد 277 خانوار به‌عنوان حجم نمونه تعیین و به روش نمونه‌گیری ساده غیرتصادفی موردمطالعه قرار گرفتند. یافته‌های به‌دست‌آمده از تحلیل داده‌ها در راستای سنجش تاثیر توسعه گردشگری بر بازساخت روستاهای موردمطالعه در مدل معادلات ساختاری نشان می‌دهد که میزان رشد و توسعه گردشگری بر تمامی مولفه‌های موردمطالعه به‌غیراز دو مولفه بازساخت اندیشه زیست‌محیطی و بازساخت سیستم کشاورزی، اثر مثبت معنی‌دار دارد و بر مولفه بازساخت آثار زیست‌محیطی نیز اثر منفی معنی‌دار دارد. نتایج آزمون همبستگی بیانگر وجود رابطه معنی‌دار و مستقیم بین متغیر توسعه گردشگری و آثار آن بر بازساخت نواحی روستایی است. به‌طوری‌که افزایش هر یک به تشدید بازساخت و پیامدهای آن می‌انجامد. همچنین رشد و توسعه گردشگری بیشترین تاثیر را بر دگرگونی وضعیت ارتباطی از بعد کالبدی دارد. بر اساس نتایج به‌دست‌آمده بهبود توسعه گردشگری برنامه‌ریزی‌شده می‌تواند تا حد زیادی زمینه بازساخت مطلوب و مفید نواحی روستایی را فراهم نموده و از آثار منفی گردشگری بر این اکوسیستم‌ها بکاهد. به‌گونه‌ای که بازساخت مطلوب خود سبب تحول فضایی- کارکردی روستاها و بازخورد مثبت برای ساکنین گردد.

analyzing the impact of tourism development on the reconstruction of rural areas (case study: villages of torghabeh-shandiz city)

today, rural tourism plays an important role in rural socio-economic development. this role has brought structural transformation of many villages, which can be mentioned as one of the causes of rural reconstruction. the present study aims to analyze the role of tourism in the reconstruction of rural areas and its dimensions and consequences in the studied villages. this research is applied in terms of purpose and descriptive-analytical in terms of execution method. in this study, first, the touristic villages were identified and 14 villages were selected from among them, and then 277 households were determined as the sample size using cochran’s formula with an error of 0.06% and studied by simple non-random sampling. the findings obtained from the analysis of the structural equation model show that the growth and development of tourism has a significant positive effect on all the studied components, except for the two components of reconstruction of environmental thought and reconstruction of the agricultural system, and it has a significant negative effect on the reconstruction component of environmental effects. the results of the correlation test indicate the existence of a significant and direct relationship between the variable of tourism development and its effects on the reconstruction of rural areas. also, the growth and development of tourism has the greatest impact on the transformation of the communication situation from the physical dimension. based on the results of the research, the improvement of planned tourism development can largely provide the basis for the favorable and useful reconstruction of rural areas and reduce its negative effects on these ecosystems.