سنجش درجه اثرگذاری کارخانه ذوب‌آهن کردستان بر توسعه نواحی روستایی پیرامون

توسعه صنعتی در نواحی روستایی دربردارنده پیامدهایی است که بی‌توجهی به آنها، نتایج ناگواری را به بار می‌آورد. در پژوهش حاضر به سنجش درجه تاثیرگذاری کارخانه ذوب آهن کردستان بر توسعه نواحی روستایی پیرامون پرداخته می‌شود. بدین‌منظور از روش توصیفی- تحلیلی با رویکرد مقایسه ای بهره گرفته شده است. جامعه آماری پژوهش، روستاهای پیرامون کارخانه‌اند که بر اساس فاصله، در سه لایه 5، 10 و 15کیلومتری از کارخانه طبقه بندی گردیده‌اند. سپس، با هدف تعیین محدوده احتمالی تاثیرگذاری، از روش نمونه گیری گلوله برفی استفاده شد و در مجموع 20 روستا شناسایی شدند و مورد مطالعه قرار گرفتند. در هر روستا، با انتخاب 15 درصد از روستاییان (نخبگان روستایی)، به بررسی و مطالعه پرداخته شد. برای جمع آوری داده ها، پرسش نامه محقق‌ساخته به کار رفت. برای تعیین اعتبار ابزار پژوهش نیز از روش تحلیل عاملی، و به منظور تعیین پایایی آن از هم‌سانی درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. آماره kmo (510/0 تا 690/0) و ضریب آلفای کرونباخ (610/0 تا 864/0) به دست آمده، از بهینگی پرسش نامه حکایت می‌کند. برای تعیین درجه تاثیرگذاری کارخانه ذوب آهن بر روستاهای پیرامون روش ترکیبی تاپسیس و آنتروپی به کار رفت، و در مدل سازی درجه تاثیرگذاری، نرم افزار arc-gis 9.3 راهگشا گردید. یافته ها نشان داد که محدوده واقعی تاثیر کارخانه مورد مطالعه، در هشت روستای پیرامون خلاصه می گردد. کارخانه بیشترین تاثیر کاهشی را بر مشارکت روستاییان در پروژه های توسعه روستایی گذاشته، در حالی که بیشترین تاثیر افزایشی در بخش زیرساختی رخ نموده است. ناگفته نماند که با توجه به ضریب تغییرات محاسبه شده، عدم تعادل ژرفی در تاثیر کارخانه بر روستاهای پیرامون مشاهده شد. نتایج حاصل از تاپسیس و آنتروپی مشخص می‌ساخت که اگرچه کارخانه مذکور بر توسعه نواحی روستایی پیرامون تاثیر چندانی نداشته، لیکن بیشینه تاثیر آن بر دو روستای کریم آبادعلی-وردی و یالغوزآغاج متمرکز بوده است.