بررسی آثار اقتصادی، اجتماعی و محیط‌زیستی شهرک صنعتی علویجه بر روستاهای پیرامون

فقر، بیکاری و مهاجرت از ویژگی‌های عمده مناطق روستایی در کشورهای درحال‌توسعه است و صنعتی‌سازی روستاها از جمله راهکارهای مواجهه با این قبیل مشکلات بوده و هست. در همین راستا طی چند دهه اخیر، سیاست توسعه روستایی از مسیر صنعتی‌سازی و گسترش قطب‌های صنعتی در نواحی روستایی پیگیری شده است. با این وجود تاثیر تاسیس مراکز صنعتی در مجاورت نواحی روستایی همچنان مغفول مانده است. تحقیق حاضر به شناسایی و تجزیه‌وتحلیل ابعاد مختلف (اقتصادی، اجتماعی - کالبدی و محیط‌زیستی) تاثیر شهرک صنعتی علویجه واقع در شهرستان نجف‌آباد در استان اصفهان بر نواحی روستایی هم‌جوار پرداخته است. جامعه آماری این تحقیق خانوارهای روستایی واقع در پیرامون شهرک صنعتی علویجه بودند که بر اساس آخرین آمار رسمی (1395) 7183 خانوار را شامل می‌شدند که از این میان تعداد 210 خانوار برای مطالعه انتخاب شدند. این تعداد با استفاده از فرمول کوکران تعیین گردید. انتخاب خانوارها بر اساس روش نمونه‌گیری طبقه‌ای با انتساب متناسب بود. ابزار جمع‌آوری داده‌ها یک پرسشنامه محقق‌ساخت بود. داده‌های جمع‌آوری‌شده با استفاده از نرم‌افزار spss و lisrel تجزیه‌وتحلیل شدند. برای تجزیه‌وتحلیل از روش‌های توصیفی و استنباطی نظیر فراوانی، میانگین، ضریب تغییرات و تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. بر اساس یافته‌های تحقیق، احداث این شهرک هم دارای آثار مثبت و هم دارای آثار منفی بوده است که به ترتیب آثار اقتصادی، اجتماعی - کالبدی و محیط‌زیستی، با ضرایب مسیر 0.96، 0.92 و 0.83، مهم‌ترین آثار بوده‌اند و جنبه‌های منفی این احداث بیشتر در بعد محیط‌زیستی و اجتماعی - کالبدی بوده است.

investigating the economic, social and environmental effects of the alavijeh industrial zone on the surrounding rural areas

poverty, unemployment and migration are the main features of the rural areas in developing countries and rural industrialization is and has been one of the ways to deal with such problems. in this regard, in recent decades, the policy of moving towards rural development through industrialization and the expansion of industrial zones in the vicinity of rural areas has been pursued. however, the impact of the industrial zones on rural areas and development remains unclear. the present study has aimed to identify and analyze the various (economic, socio-physical and environmental) dimensions of the impact of the alavijeh industrial zone on neighboring rural areas. alavijeh is located in najafabad county in isfahan province. the statistical population of this study was rural households located around the alavijeh industrial zone, which according to the latest official statistics (2016) were 7183 households, of which 210 households were selected for the study using the cochran’s formula. the sampling method was stratified proportional sampling. the data collection tool was a researcher-made questionnaire. the collected data were analyzed using spss and lisrel software. descriptive and inferential methods such as frequency, mean, coefficient of variation and confirmatory factor analysis were used for analysis. according to the findings of this study, alavijeh has both positive and negative effects of which economic, socio-physical and environmental effects are the most important effects with path coefficients of 0.96, 0.92 and 0.83, respectively. the negative aspects of this construction have been more in the environmental and socio-physical dimensions.