واکاوی محدودیت‌های نهادی مدیریت منابع آب زیرزمینی در مناطق روستایی استان لرستان با استفاده از روش کیفی

طی نیم‌قرن گذشته، در کشورهای خشک و نیمه‌خشک جهان به‌ویژه ایران، افزایش قابل‌توجهی در مصرف آب‌های زیرزمینی به منظور آبیاری به وجود آمده است. به‌گونه‌ای که ایران در حال حاضر، یکی از مصرف‌کنندگان بزرگ آب زیرزمینی در جهان است. اگر هرج و مرج عمومی در مصرف منابع آب زیرزمینی ادامه داشته باشد، مشکلات جدی ممکن است به‌صورت بلندمدت ظاهر گردند و آینده فجیع‌تری را رقم زنند. در حالی که، دلایل مختلفی برای بحران اساسی آب‌های زیرزمینی در ایران وجود دارد، یکی از چالش‌های فراروی مدیریت منابع آب زیرزمینی کشور، می‌تواند ناشی از محدودیت‌های نهادی ذی‌نفعان دخیل در مدیریت منابع آب زیرزمینی باشد. از این رو، مطالعه حاضر، محدودیت نهادی در مدیریت منابع آب زیرزمینی را با استفاده از روش تئوری بنیانی استراوس و کوربین بررسی نمود. مشارکت‌کنندگان 16 نفر از مطلعان کلیدی دخیل در مدیریت منابع آب زیرزمینی شهرستان رومشکان بودند و از طریق روش نمونه‌گیری گلوله برفی انتخاب شدند. بدین ترتیب، شرکت‌کنندگان تحت مصاحبه عمیق قرار گرفتند و مصاحبه‌ها برای تحلیل کیفی بر اساس تئوری بنیانی استراوس و کوربین ثبت و رونویسی شدند. نتیجه حاصل از کدگذاری داده‌های گردآوری‌شده به شیوه‌های مختلف، استخراج 144 مفهوم و 41 زیرمقوله بود که بر اساس مدل پارادایم، مقوله مرکزی شناسایی‌شده در این پژوهش، سوء مدیریت منابع آب زیرزمینی بود که بقیه مقوله‌ها در رابطه با آن معنا پیدا کردند.

Investigating Institutional Constraints to Groundwater Resources Management in Rural Areas of Lorestan Province Using the Qualitative Research Method

A spectacular increase in groundwater use for irrigation has taken place during the last halfcentury in most arid and semiarid countries especially Iran. Iran is currently among the top groundwater miners in the world. In fact, if the prevailing anarchy continues, serious problems may appear in the long term and the situation could become more tragic in the near future. While there are several reasons for the underlying groundwater crisis in the country, one of the most important challenges facing the country can be due to the institutional constraints by stakeholders involved in groundwater resources management. Thus, this study describes institutional constraints to groundwater resource management using Strauss and Corbin’s approach. Participants were 16 key informants involved in the groundwater resources management in Roumeshkan township. To select the samples, snowball sampling method was used. Thus, participants were interviewed indepth and interviews were recorded and transcribed for qualitative analysis by Strauss and Corbin’s Grounded Theory. In the present study, encoding the collected data in different ways resulted in the extraction of 144 concepts and 41 subcategories. Based on the paradigm model, the core category identified in this research was “mismanagement of groundwater resources” which was found to be related to other categories of meaning.