تحلیل مولفه‌های کشاورزی چندکارکردی در شهرستان دهلران

توسعه کشاورزی چندکارکردی مستلزم شناخت شرایط منطقه و تحلیل دقیق کارکردها قبل از هرگونه تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی است. هدف این پژوهش توصیفی پیمایشی، بررسی جامع وضعیت موجود مولفه‌های کشاورزی شهرستان دهلران (استان ایلام) در سه بعد کارکرد تولیدی، زیست‌محیطی و روستایی است. جامعه آماری شامل کارشناسان و صاحب‌نظران کشاورزی در جهاد کشاورزی وادارات مربوطه شهرستان دهلران به تعداد 25 نفر (تمام شماری) و کشاورزان سرپرست خانوار روستایی به تعداد 5517 نفر بود که 365 نفر از آن‌ها با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده در پنج بخش مرکزی، موسیان، دشت عباس، زرین‌آباد و میمه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه محقق ساخته بود. داده‌ها با استفاده از تقسیم‌بندی پرسکات آلن و همچنین اولویت‌بندی متغیرها با محاسبه درجه بحرانی، پردازش و مورد تحلیل قرار گرفت. می‌توان گفت بر اساس تقسیم‌بندی پرسکات آلن کشاورزی شهرستان دهلران در حد متوسطی، چندکارکردی است که مطلوبیت کشاورزی این شهرستان از لحاظ کارکرد زیست‌محیطی تقریباً نامطلوب و ازلحاظ کارکرد روستایی و تولیدی در حد متوسط می‌باشدکه از بین دو کارکرد تولیدی و روستایی نیز، کارکرد روستایی نسبت به کارکرد تولیدی وضعیت بهتری داشت. همچنین یافته‌ها نشان از تفاوت زیاد بین بخش‌ها از لحاظ کارکردهای سه‌گانه داشت که لازم است برنامه ریزان توسعه کشاورزی چندکارکردی توجه ویژه‌ای به متغیرهای مرتبط با هر کارکرد متناسب با هر بخش به‌خصوص متغیرهای بحرانی داشته باشند تا با شناسایی منابع، امکانات، مشکلات، تنگناها و محدودیت‌های هر بخش به تقویت کارکردهای کشاورزی و تسهیل در توسعه کشاورزی چندکارکردی شهرستان دهلران بپردازند.

Analysing Multifunctional Agriculture Components in Dehloran Township

Multifunctional Agriculture Development requires an understanding of regional conditions before making any decisions or planning. The purpose of this descriptive survey study was to investigate the status of agriculture in Dehloran Township, Ilam province, based on three functions of multifunctional agriculture: production of food, environmental function and rural function. The population comprised of agricultural experts at Agricultural Jihad Organization and related offices in Dehloran Township (N=25) and farmers (N=5517) from which 365 individuals were selected from five districts of Markazi, Moosian, Dasht abas, Zarin Abad and Meimeh, according to Morgan table and using simple random sampling technique. Data were collected using a researchermade questionnaire. The data were analyzed using the PrescottAllen segmentation as well as the prioritization of variables by calculating the critical degree. It can be said that based on PrescottAllen’s agriculture division, Dehloran Township is, on average, multifunctional and agricultural utility of this township is almost undesirable in terms of environmental function and average in rural and productive functions. In terms of production and rural functions, the rural function was better than the production function. According to the results, there were differences between the districts in terms of the three functions. It is necessary that multifunctional agricultural development planners pay particular attention to the variables associated with each function appropriate to each district, especially the critical variables, so that by identifying the resources, facilities, problems, bottlenecks and constraints of each district, they can enhance agricultural functions and facilitate the development of multifunctional agriculture in Dehloran Township.