تحلیل علّی عوامل موثر بر رکود دامداری سنتی در جوامع محلی (مورد مطالعه: مراتع قشلاقی ندوشن یزد)

ارزش اقتصادی و اجتماعی مراتع از جنبه‌های مختلف و مدیریت مراتع در روستاها یکی از عوامل تداوم و بقای حرفه دامداری سنتی است. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ ﻫﺪف ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻋﻮاﻣﻞ اقتصادی، اجتماعی، مدیریتی و زیست‌محیطی موثر بر فعالیت‌های دامداران در جوامع روستایی ندوشن شهرستان اشکذر استان یزد اﻧﺠﺎم شده است. اﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺑﻪ روش ﭘﻴﻤﺎﻳﺶ و با ابزار پرسشنامه اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری اﻳﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، دامداران روستاهای واقع در سامان‌های عرفی مراتع ندوشن ﺑﻮدﻧﺪ. نتایج نشان داد که گویه مهاجرت روستاییان به شهر و خروج نیروی کار از روستا به‌عنوان اولین عامل تاثیرگذار با میانگین (7.87) و گویه گرایش نیروی کار جوان به مشاغل غیرکشاورزی به‌عنوان دومین عامل تاثیرگذار با میانگین (6.39)، در عامل اقتصادی نیز گویه بهره‌وری کمتر دامداری سنتی در مقایسه با سایر فعالیت‌های اقتصادی به‌ویژه در بخش‌های غیر کشاورزی به‌عنوان اولین عامل تاثیرگذار با میانگین (9.48) و گویه بالا بودن دستمزد چوپان و اجاره بهای مرتع به‌عنوان دومین عامل تاثیرگذار با میانگین (9.35) بود. در عامل مدیریتی گویه کمبود علوفه ناشی از چرای بیش از ظرفیت چرا  به‌عنوان اولین عامل تاثیرگذار با میانگین (9.02) و گویه بی‌توجهی به بیمه روستائیان به‌عنوان دومین عامل تاثیرگذار با میانگین (8.43) و در عامل زیست‌محیطی گویه خشکسالی و کمبود علوفه به‌عنوان اولین عامل تاثیرگذار با میانگین (5.19) و گویه کمبود علوفه ناشی از تغییرات اقلیمی (سرمازدگی، گرمازدگی، آفات و امراض) به‌عنوان دومین عامل تاثیرگذار با میانگین (3.92) بود.

Causal Analysis of Factors Affecting the Downturn of Traditional Livestock Husbandry in Local Communities (Case Study: Nodoushan Yazd Winter Pastures)

The economic and social values of animal husbandry and rangeland management in rural areas are important factors for the continuation and maintenance of traditional livestock husbandry. This study aimed to identify social, economic, managerial, and environmental factors affecting traditional livestock husbandry in Nodoushan rangeland in Yazd province. Results of the Friedman test and prioritizing each of the items in the social factor showed that the immigration of villagers to the city and the depletion of labor from the village was the first influential factor with an average of 7.87 and the tendency of young laborers to nonagricultural jobs was the second influential factor with an average of 6.39. Important economic factors were lower productivity of traditional livestock husbandry compared with other economic activities, especially in nonagricultural sectors as the first influential factor with an average of 9.48, and the high cost of shepherds’ wages and rangeland rent was ranked as the second influential factor with an average of 9.35. Regarding the managerial factor, the lack of fodder due to overgrazing was considered as the first influential factor with an average of 9.02 and the neglect of villagers’ insurance was the second influential factor with an average of 8.43. Regarding the environmental factor, drought and forage shortage were the first effective factors with an average of 5.19 and fodder deficiency due to climate change (frost, heat, pests and diseases) was the second effective factor with an average of 3.92.