تحلیلی اسنادی مقالات علمی-پژوهشی مسکن روستایی ایران در دهه اخیر

مطالعه دقیق ابعاد زندگی انسان روستایی و شناخت دقیق آن برای طراحی و ساخت مسکن متناسب با آن نیازمند نگاه ویژه به پژوهش‌های مسکن روستایی از جنبه‌های کالبدی، فنی، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و زیست‌محیطی دارد. زیرا انجام پژوهش‌های متعدد در جنبه‌های مختلف مسکن روستایی می‌تواند سهم بسزایی در روشنگری و کاهش شکاف‌های تحقیقاتی مسکن روستایی داشته باشد. بررسی‌های به عمل آمده در این پژوهش نشان می‌دهد که پیشینه این موضوع در محافل علمی دانشگاهی ایران به آغاز دهه1380 بازمی‌گردد و در چند سال گذشته رشد قابل ملاحظه‌ای یافته است. این پژوهش با روش اسنادی، سوابق مطالعاتی مسکن روستایی در حوزه نشریات علمی پژوهشی کشور را تجزیه‌وتحلیل می‌کند. یافته‌های این پژوهش بیانگر این است که بیشترین پژوهش‌ها به ترتیب در استان‌های خراسان شمالی، فارس، زنجان و سیستان و بلوچستان انجام شده است. مجموعه مطالعات انجام شده قابل تقسیم به نه محور: طراحی و الگو مسکن روستایی، مسکن پایدار، تحولات ساختاریکارکردی مسکن، معماری بومی مسکن ایران،برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری، تسهیلات و اعتبارات، مقاوم‌سازی مسکن، تحلیل شاخص‌های مسکن و تحلیل جغرافیایی عناصر مسکن است. یافته‌های پژوهش بیانگر 3 رویکرد اصلی در مطالعات مسکن روستایی ایران است. 83.58 درصد از کل مطالعات انجام شده دارای روش‌شناسی کمی، (13.43درصد) دارای روش‌شناسی کیفی و 2 مورد (2.98 درصد) دارای روش‌شناسی ترکیبی است. همچنین نتایج این پژوهش نشان می‌دهد از مجموع تحقیقات مسکن روستایی در کشور تحقیق، 34.22 درصد گذشته‌نگر،؛ 11.94 درصد آینده‌نگر و 53.73 درصد نیز وضع موجود مسکن را مورد توجه قرار داده‌اند.

Documentary analysis of Persian papers published on rural housing in Iran in the recent decade

A careful study of the dimensions of human life in rural areas and its accurate recognition for the design and construction of suitable houses require a special look at rural housing research in terms of physical, technical, economic, cultural, social and environmental aspects. This research analyzes the records in the literature on rural housing by referring to scientific journals in the field. The findings of the study indicate that most of the research has been conducted in a descending order in the provinces of North Khorasan, Fars, Zanjan, and Sistan and Baluchestan The series of studies carried out can be classified under nine issues including rural house designing and modelling, sustainable housing, structuralfunctional changes in houses, native architecture of Iranian houses, planning and policy, facilities and credits, housing rehabilitation, analysis of housing indices, and geographic analysis of housing elements. The findings of this research indicate three main approaches adopted in the study of rural housing in Iran. As much as 83.58% of all the research has been conducted with quantitative methodology, 13.43% with qualitative method, and just 2.98% (two cases) with combined methodology. Also, as the results show, of all the rural housing research in the country, 34.22% is retrospective, 11.94% is prospective, and 53.73% has addressed the existing housing situation.