تحلیل راهبردهای پایداری مرتع از نگاه سازمانی در راستای توسعه پایدار روستایی (نمونه مطالعه: استان خراسان‌جنوبی)

هدف این مقاله، سنجیدن ظرفیت‌ها و محدودیت‌های مراتع استان خراسان‌جنوبی در راستای توسعه پایدار روستایی با استفاده از الگوی swot است. این الگو مشتمل بر چهار مولفه قوت‌ها، ضعف‌ها، فرصت‌ها و تهدیدهاست. روش پژوهش برمبنای هدف، کاربردی و برمبنای روش، توصیفی‌تحلیلی است. مفاهیم این پژوهش، با استفاده از دیدگاه پنجاه کارشناس در سازمان‌ها و مراکز تحقیقاتی مرتبط‌با زمینه‌های تخصصی مختلف تعیین شد و با وزن‌دهی و رتبه‌بندی براساس الگوی swot، میزان اهمیت این عوامل مشخص و سپس نکات مثبت و منفی مراتع منطقه شناسایی شد. نتایج نشان داد که ظرفیت موجود برای توسعه و حل مسائل مرتعی استان خراسان‌جنوبی تا حدودی مهیاست. براین‌اساس مهم‌ترین عامل قوت، انجام عملیات ممیزی مراتع با ارزش 548/ 0؛ مهم‌ترین عامل ضعف، نوع دام غالب و مازاد متکی به مرتع با ارزش 384/ 0؛ مهم‌ترین فرصت، برخورداری از دانش بومی و سنتی به‌منظور احیای مراتع با ارزش 388/ 0؛ و مهم‌ترین تهدید، کمبود بارش‌های جوّی و تداوم خشک‌سالی و افت توان تولیدی مراتع با ارزش 4/ 0 است. شایان‌ذکر است که راهبرد تهاجمی به‌‌عنوان بهترین راهبرد برای مدیریت و توسعه مراتع تعیین شد.