واکاوی فقهی پرداخت مهریه نامشخّص

قرآن کریم در آیه 4 سوره نساء، از مهریه زن با کلمه «نِحلَه» که به معنای عطا و بخشش است تعبیر کرده است. در اسلام براى مهریه مقداری که معیّن و مشخّص باشد قرار داده نشده است، بلکه مقدار آن به توافق طرفین واگذار شده و مى‌توان هر چیز حلالى را که داراى ارزش است مهریه قرار داد؛ چه کم باشد یا زیاد، جنس و کالا باشد یا پول یا منفعت یا کار و خدمت. یکی از مباحث مهمّی که در زمینه مهریه مطرح است حکم مهریه نامشخّص است که پژوهش حاضر با روش توصیفی تحلیلی به بررسی فقهی آن پرداخته است. یعنی در صورتی که مهر در زمان عقد به صورت مجهول ذکر شود و یا اصلاً مهری ذکر نشود، حکم عقد و مهریه چیست؟ آن چه که از روایات و فتاوای فقهای شیعه برداشت می شود این است که در فرض نکاح دائم عقد صحیح است، ولی در فرض نکاح موقّت، عقد باطل می باشد. لزوم پرداخت مهرالمثل، مهرالمتعه و یا عدم تعلّق مهریه در بعض موارد، نسبت به صور مختلفه متفاوت است که نویسنده در این پژوهش تلاش دارد تا با استفاده از روایات و کلام فقها به بررسی این مسائل بپردازد.

jurisprudential analysis of indeterminate dowry

in verse 4 of surah an-nisa, the holy quran refers to a woman’s dowry with the word &nihlah,& which means gift or grant. in islam, no specific amount is prescribed for dowry; rather, its determination is left to the mutual agreement of the parties. any lawful item of value can constitute dowry, whether small or large, tangible goods, money, usufruct, labor, or services. a significant issue regarding dowry is the ruling on indeterminate dowry, which this study examines through a descriptive-analytical approach. the central question is: what is the ruling when the dowry is unspecified or omitted at the time of marriage? based on shiite jurisprudential texts and scholars’ opinions, in the case of a permanent marriage, the contract remains valid even if the dowry is unspecified. however, in a temporary marriage, the contract is deemed invalid if no dowry is stipulated. the obligation to pay mahr al-mithl (equitable dowry), mahr al-mut‘ah (compensatory dowry), or the non-entitlement to any dowry varies depending on different circumstances. this study seeks to analyze these aspects using narrations and jurists’ opinions.