مسئولیّت دولت در قبال میراث فرهنگی (آثار باستانی)، در فقه و حقوق موضوعه

انسان بنا بر سرشت اولیه  خود، همواره به حفظ و نگهداری آثار و اشیاء بجای مانده از پیشینیان خود، رغبت داشته و در حفظ آنها به انحاء مختلف سعی می نماید. وجود قوانینی نظیر ارث، جرم انگاری تخریب، قاچاق، ساخت نمونه تقلّبی و غیره، در اسناد داخلی و پیش بینی حمایت های بین المللی از این اموال در قالب کنوانسیون ها، معاهدات و سایر قوانین مرتبط، همگی نشانگر توجه و اهتمام جوامع بشری به حفاظت و پاسداری از این آثار می باشد؛ آثاری که در یک مفهوم کلّی و جامع می توان آنها را «میراث فرهنگی»  نام نهاد و آن را به کلّیه آثار بجای مانده از گذشتگان که دارای ارزش فرهنگیاست، تعریف نمود. واژه فرهنگ در تعریف مذکور نیز دربردارنده مفهومی عام بوده و شامل همه موضوعاتی می شود که دستاورد بشر تلقّی شده، اعم از این که سابقه دینی یا ملّی داشته باشد و مایه تفکیک و برتری او از سایر موجودات گردد. با چنین تعریفی، مفهوم میراث فرهنگی توسعه یافته و دربردارنده آثار مادی و معنوی، نظیر بناهای باستانی، تاریخی، مذهبی، شرعی و ملّی، و غیره و یا اموال غیر ملموس نظیر آداب، رسوم، فرهنگ و مانند آن می گردد. تحقیق حاضر با روش توصیفی - تحلیلی، به جستجو و تدقیق در قوانین حقوقی و کیفری و ارائه تفسیر منطقی از این قوانین و دیدگاه های فقها در این خصوص پرداخته، علاوه بر  این که امکان پاسخ کیفری به تعدّی به میراث فرهنگی و برطرف نمودن خلا های موجود در این زمینه را بررسی کرده است.

the state’s responsibility for cultural heritage (antiquities) in jurisprudence and constitutional law

by nature, humans have always been interested in preserving and preserving the works and objects left by their predecessors and have tried to preserve them in various ways. the existence of laws such as inheritance, criminalization of destruction, smuggling, counterfeiting, etc. in domestic documents, and the provision of international protection for these properties in the form of conventions, treaties, and other related laws, all indicate the attention and concern of human societies to the protection and preservation of these works; works that, in a general and comprehensive sense, can be called &cultural heritage& and defined as all works left by the past that have cultural value. the term culture in the aforementioned definition also contains a general concept and includes all matters that are considered human achievements, whether they have a religious or national background and are the cause of their distinction and superiority over other beings. with such a definition, the concept of cultural heritage is expanded and includes material and spiritual works, such as ancient, historical, religious, religious and national monuments, etc., or intangible assets such as customs, traditions, culture, etc. the present study, using a descriptive-analytical method, has searched and scrutinized legal and criminal laws and presented a logical interpretation of these laws and the views of jurists in this regard, in addition to examining the possibility of a criminal response to violations of cultural heritage and filling the gaps in this field.