سیر تطوّر آراء و آثار اصولی علّامه فیض کاشانی؛ از تفکّر اصولی تا اخباری

علامه فیض کاشانی(ره) دانشمندی جامع در علوم معقول و منقول است و همین امر موجب بروز دیدگاه های مختلف نسبت به وی گردیده است.از جمله، علیرغم تصریح وی به اخباری بودن در بسیاری از آثار خود، گروهی با توجه به آثار وی در علوم عقلی و برهانی و نیز روش فقهی وی که گاه به روش اصولیان نزدیک است از اخباری نامیدن وی ابا داشته و به لحاظ دفاع از مقام علمی او، وی را در زمره دانشمندان اصولی دانسته اند. فیض در آثار مختلف خود ضمن تصریح به پذیرش مسلک اخباری، از اصول فقه و قائلین به آن انتقاد کرده و این اصول را برگرفته از کتب مخالفان می‌داند. گرایش فیض به مکتب اخباری سیری را طی کرده و از فراگیری و تدوین اصول فقه ، به نقد و مخالفت شدید با اصولیان رسیده است. این دانشمند که در ابتدای جوانی خود در زمینه اصول فقه  صاحب‌نظر بوده و کتاب «نقد الاصول الفقهیّه» را در این باب تالیف کرده است با گذشت زمان و تاثّر از استادش سید ماجد بحرانی و سپس مولی محمد امین استرآبادی، در آثار بعدی خود به مکتب اخباری گرایش پیدا کرده است؛ لکن همواره جانب اعتدال را مراعات کرده و در روش فقهی، تابع مکتب دقیق و ارزشمند مرحوم مقدّس اردبیلی می باشد. نوشتار حاضر تلاش دارد تا با کنکاش در آثار این دانشمند و مرورآراء اصولی و نیز آراء اخباری معتدل وی، اندیشة ایشان را از زبان وی و در آئینة آثارش تبیین نماید.

the course of the evolution of the fundamental ideas and works of allame feyz kashani - from usuli to akhbari

allameh feyz kashani mercy be upon him is a comprehensive scientist in rational and movable sciences, and this has led to different views towards him. his intellectual and argumentative method, as well as his jurisprudential method, which is sometimes close to the method of the fundamentalists, refrained from calling him a akhbari, and in terms of defending his scientific position, considered him among the fundamentalist scholars. he criticizes the principles of jurisprudence and those who believe in it and considers these principles to be taken from theopponents’ books. fayz has tended to the akhbari school and has gone from learning and compiling the principles of jurisprudence to severe criticism and opposition to the fundamentalists. this scientist, who in his early youth was an expert in the field of the principles of jurisprudence and wrote the book critique of the principles of jurisprudence in this regard, with the passage of time and the influence of his professor seyyed majid bahrani, and then, molla mohammad amin astarabadi, in later works he has tended to the akhbari school, but has always observed moderation and in the jurisprudential method is subject to the exact and valuable school of the late muqaddas ardabili. explain his thought through his language and in the mirror of his works.