نقش امر به معروف و نهی از منکر در پیشگیری از جرائم مرتبط با شبکه‌های اجتماعی؛ مبانی، منابع، فرصت‌ها و چالش‌ها

پیشگیری اجتماعی از جرم در مقابل پیشگیری وضعی، اساسی تر و بنیادی تر است اما هزینه های فراوان و دستیابی دیرهنگام به نتیجه، سبب شده که سیاستگذاران جنایی کمتر به سراغ راهکارهای پیشگیری اجتماعی بروند. با این وجود، در فرهنگ های مختلف می‌توان راهکارهایی را برای این نوع پیشگیری اتّخاذ نمود که مورد استقبال عمومی قرار گیرد تا با مشارکت عمومی مردم، دامنه ارتکاب جرم در حدّ وسیعی کاهش یابد. یکی از شیوه ها، امر به معروف و نهی از منکر است که به عنوان فریضه ای دینی مورد تایید شارع مقدس و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته اما همچنان، واجبی مغفول مانده است. این نوشتار در پی آن است که نشان دهد امر به معروف و نهی از منکر چگونه می‌تواند به عنوان مصداقی از پیشگیری اجتماعی، زمینه جرائم به ویژه جرائم مرتبط با شبکه ‌های اجتماعی را از بین ببرد. امر به معروف و نهی از منکر فقط یک راهکار شرعی و فریضه ی دینی نیست بلکه مبانی عقلی و منطقی نیز دارد و از همین روی در کشورهای غیر دینی نیز تحت عنوان نظارت همگانی، مورد اقبال سیاستگذاران قرار گرفته است. بر همین اساس، در کنار مبانی و منابع شرعی، مبانی و منابع عقلی و حقوقی را هم مورد کنکاش قرار داده ایم. البته اجرای این فریضه با موانع و چالش‌های زیادی روبروست. این تحقیق که به روش توصیفی تحلیلی و با ابزار کتابخانه ای صورت گرفته است نشان می‌دهد پیشگیری از جرایم مرتبط با شبکه های اجتماعی به وسیله امر به معروف و نهی از منکر نیازمند آگاه کردن مردم و فرهنگ سازی است. باید با تشکیل احزاب و سازمان‌های مردم ‌نهاد و تقویت و حمایت از آنها، بستر سازی مناسبی صورت گیرد و از این ابزار، استفاده سیاسی و جناحی نشود و کسانی که این فریضه را انجام می‌دهند مورد بازخواست قرار نگیرند. همچنین شرایط و مراتب امر به معروف و نهی از منکر باید با دقت رعایت شود و از آن، بهره برداری ابزاری نشود و گرنه نتیجه ای معکوس به دنبال خواهد داشت.

The role of enjoining the good and forbidding the evil in preventing crimes related to social networks; Fundamentals, resources, opportunities and challenges

The role of enjoining the good and forbidding the evil in preventing crimes related to social networks Fundamentals, resources, opportunities and challenges Abstract Social crime prevention is more fundamental than situational prevention, but the high cost and late achievement of the result have made criminal policymakers less likely to pursue social prevention strategies. However, in different cultures, strategies can be adopted for this type of prevention that are welcomed by the public to reduce the scope of crime to a large extent with public participation. One of the methods is enjoining what is good and forbidding what is evil, which has been approved as a religious duty by the holy shari’a and the constitution of the Islamic Republic of Iran, but it has still been neglected. . This article seeks to show how enjoining the good and forbidding the evil can, as an example of social prevention, eliminate the context of crimes, especially crimes related to social networks. Enjoining the good and forbidding the evil is not only a religious solution and a religious duty, but also has rational and logical foundations, and therefore in nonreligious countries, it has been welcomed by policymakers under the title of public oversight. Accordingly, in addition to religious principles and sources, we have also explored rational and legal principles and sources. Of course, the implementation of this duty faces many obstacles and challenges. created by forming parties and nongovernmental organizations and strengthening and supporting them, and this tool should not be used politically or factionally, and those who perform this duty should not be held accountable. Also, the conditions and levels of enjoining the good and forbidding the evil must be carefully observed and it must not be exploited as a tool, otherwise it will lead to the opposite result. .