نقش علم قاضی در احراز عنف و اکراه در جرائم منافی عفّت؛ بررسی ‌های نظری و تجربه‌ های عملی

در نظام عدالت کیفری ایران، علم متعارف قاضی در اثبات وقایع جزایی و احراز کیفیّات مشدّد آنها معتبر اعلام شده و مصلحت موجود در بزه پوشی منافیات عفّت، در جرائم منافی عفّت توام با عنف یا اکراه کنار گذاشته شده است. اثبات اینگونه جرائم غالباً از راه اقرار و شهادت ممکن نیست؛ لذا بیشتر بزه ‌دیدگان از حمایت نظام عدالت کیفری محروم مانده، و بزهکاران با تجرّی و تجاسر بیشتر به بزهکاری‌ خود ادامه می ‌دهند. از اینرو قانونگذار از سویی با معرّفی فروض ممتازه منافیات عفّت مقرون به عنف و بستن باب اجتهاد قضائی درباره آنها و از سوی دیگر، با تقویت جایگاه علم قاضی و توسعه راه های تحصیل آن و با مقدّم دانستن آن بر ادلّه دیگر، به یاری بزه‌ دیدگان و مقابله با بزهکاران برخاسته است. رویّه قضائی در این زمینه، در حال گذر از تردید های بیش از اندازه سابق و ورود به مسیر ترسیم شده از سوی قانونگذار است.

The role of personal knowledge of the Judge in proving the force and duress in unchaste crimes; Theoretical discussions and practical experiences

In the criminal justice system of Iran, personal knowledge of the Judge is a valid evidence in establishing crimes and aggregative condition of punishments.The expediency of hiding of crime is abandoned in the unchaste crimes with force or duress. Proving of such crimes is ofen impossible through confession and testimony. Therefore, most of the victims will be deprived of the criminal justice and more criminals will release. Hence, the legislature, in one hand, introduced the irrefutable presumptions of unchaste crimes and closed down the judiciary arguments. on the other hand, by strengthening the validity of the judge’s knowledge, extending of the ways of obtain it and preferring it on the other evidence, has protected the victims and has prosecuted the defendants more strictly.The judicial precedent in this area is passing excessive doubts and entering the path drafted by the legislature.