عوامل موثّر بر تاخیر ازدواج دختران در شهرستان‌های ایران

طی سه دهۀ گذشته در ایران سن ازدواج دختران به میزان قابلِ توجهی افزایش‌ یافته است. ازمنظر اجتماعی جمعیتی تاخیر در ازدواج و تغییر الگوهای زناشویی، پیامدها و الزامات سیاستی بسیاری دارد. تاخیر در ازدواج دختران طول دورۀ  فرزندآوری و نیز طول نسل‌های بعد را تحت تاثیر قرار می‌دهد. هدف این مقاله، بررسی و تبیین تاخیر در ازدواج دختران در بستر توسعۀ اقتصادی اجتماعی و تغییرات موقعیت زنان در شهرستان های ایران است. روش تحقیق تحلیل ثانویۀ داده های سرشماری 1395 برای 428 شهرستان کشور است. نتایج نشان داد که در حدود 10 درصد شهرستان‌های موردِ بررسی نسبت تجرّد دختران 25 تا 29 ساله بیشتر از 30 درصد است. بر پایۀ  نتایج بررسی، الگوی جغرافیایی و فرهنگی خاصی در تاخیر ازدواج دختران در ایران وجود دارد. تجربه‌ تاخیر در ازدواج دختران در شهرستان‌های غربی کشور بیشتر از سایر مناطق ایران است. نتایج تحلیل‌های چندمتغیره نشان داد که نسبت تجرّد مردان عدم ِتعادل در بازار ازدواج، استقلال زنان، میزان بیکاری مردان و درجۀ  توسعه یافتگی شهرستان ها به‌ترتیب بیشترین تاثیر را در تبیین تاخیر در ازدواج دختران دارند. بنابراین، کاهش نابرابری توسعه ای و بهبود وضعیت اشتغال مردان می‌تواند در کاهش تاخیر ازدواج دختران موثر باشد.

Determinants of Delay Marriage among Girls in Iran

The age at marriage for males and females has increased considerably over the past three decades in Iran. Marriage delay and changing marital patterns have many consequences and implications from a sociodemographic viewpoint. Postponing of marriage affects the length of the childbearing period as well as the length of subsequent generations. The aim of this article is to explain the marriage delay of girls in the context of socioeconomic development and women's status changes in Iranian society. The research is based on secondary analysis of the 2016 Iranian census for 428 counties. The results showed that marriage delay for girls aged 2529 years old is more than 30 percent in about 10 percent of the counties under study. According to the results, marriage delay of girls in Iran follows certain geographical and cultural patterns; girls who live in west regions, delay their marriage more than girls living in other parts of the country. Furthermore, marriage delay can be explained proportionately by the proportion of male singlehood, marriage squeeze, female autonomy, male unemployment rate and development level of the county. Therefore, policies like reducing regional developmental gaps and employment rates for men can help in decreasing girls’ marriage delays.