‌‌‌نقش مگامال‌ها و مغازه‌های محلی در سرمایه اجتماعی محلی شهروندان تهرانی

برپایه مفهوم سازی جیمز کلمن و رابرت پاتنام سرمایه اجتماعی بین فردی در مورد روابط مبتنی بر اعتماد و همچنین داد و ستد عمومی ونه الزاما مالی بین کنشگران شبکه‌های اجتماعی غیر مجازی سخن می‌گوید. ناگفته پیدا است که اینگونه مناسبات اجتماعی، در فضاهایی شکل می‌گیرد که پیشینه زیست بوم گروه‌های انسانی در آنها وجود داشته باشد. بر این اساس فضاهای شهری گوناگون به عنوان زیست بوم غالب انسانی در جهان کنونی نقش مهمی را در ایجاد و توسعه سرمایه اجتماعی به ویژه از نوع بین فردی می‌تواند ایفاء کند. از همین رو این مقاله به بررسی نقش مگامال‌ها و مغازه های محلی به عنوان فضاهای مختلف شهری در انواع سرمایه اجتماعی شهروندان تهرانی متمرکز شده است. نمونه آماری پژوهش حاضر 416 نفر از سه مجتمع تجاری واقع در شهر تهران و مغازه‌های محلی واقع در شعاع 500 متری این مراکز خرید برای نمونه گیری انتخاب شده‌اند. این سه مگامال و مجتمع تجاری عبارتند از: مجتمع تجاری پالادیوم درمنطقه 1، مگامال اکباتان در منطقه 5 و مجتمع تجاری کیان در منطقه 17. همچنین انتخاب پاسخگویان در مراکز خرید و مغازه های محلی با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی سیستماتیک و دریافت اطلاعات از آنها از طریق مصاحبه ساخت یافته صورت گرفته است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد، مراجعه به مگامال ها با ضریب 0.117 رابطه عکس بر سرمایه اجتماعی پل زننده دارد و با ضریب 0.15 تاثیر مستقیم بر سرمایه اجتماعی پیوندی داشته و سرمایه اجتماعی پل زننده با ضریب 0.240 تاثیر مستقیم بر روی سرمایه اجتماعی پیوندی دارد. در سوی دیگر اما، خرید از مغازه‌های محلی با ضریب 0.15 تاثیر مستقیم کاهنده بر سرمایه اجتماعی پیوندی را نشان می‌دهد. به بیان دیگر میزان مراجعه کنشگر به مگامال کاهش سرمایه اجتماعی پل زننده را در پی دارد. سرمایه اجتماعی پل زننده بیشتر متکی به شبکه‌های اجتماعی از نوع پیوند ضعیف است یعنی شبکه روابط اجتماعی بین فرد با آشنایان، دوستان غیر صمیمی، خویشاوندان دور و ... که عملا رابطه با آنها می‌تواند پلی بین شبکه‌های مختلف را فراهم آورد. در مقابل اما هر چه میزان مراجعه فرد به مگامال افزایش می یابد، با توجه به الگوی مراجعه و خرید در مجتمع های تجاری که بیشتر خانواده محور است، سرمایه اجتماعی پیوندی یا همان سرمایه اجتماعی درون شبکه‌های با پیوند قوی افزایش می‌یابد.

The Role of Megamalls and Local Stores in the Local Social Capital of Tehran Citizens

Based on the conceptualization of James Coleman and Robert Putnam, interpersonal social capital speaks about trustbased relationships as well as reciprocity with nonvirtual social networks. Indeed such social relationships take place in spaces where the ecosystems of human groups exist. Accordingly, the various urban spaces as the dominant human ecosystem in the present world can play an important role in the creation and development of social capital, especially of the interpersonal type of social capital. Therefore, this paper focuses on study the role of megamalls and local shops as different urban spaces in the types of social capital of Tehran citizens. The statistical sample of the present study was 416 people from three shopping complexes located in Tehran the capital city of Iran and local shops within 500 m of these megamalls. These three megamalls and commercial complexes are: Palladium megamall in district 1, Ekbatan megamall in district 5 and Kian megamall in district 17 of Tehran city. Also, respondents were selected in megamalls and local shops using a systematic random sampling method. The information was collected through systematic interview. The findings of the study show that shopping from megamalls has a negative effect on bridging social capital with ratio of 0.17 and has a direct effect on bonding social capital with ratio of 0.15 also bridging social capital effect with 0.24 ratio on bonding social capital. On the other hand, however, purchasing from local shops with a coefficient of 0.15 indicates a direct decreasing effect on bonding social capital. In other words, the shopping from megamalls decrise of bridging social capital. According to social network literature bridging social capital based on week tie social networks, namely the social networking of individuals with acquaintances, intimate friends, distant relatives, etc., can practically provide bridge between different networks. Conversely, due to the family pattern of shopping in megamalls, bonding social capital based on strong tie social network increases