نقد دیویدسون بر نظریۀ قیاس ناپذیریِ کوهن
|
|
|
|
|
نویسنده
|
نوری مرتضی
|
منبع
|
شناخت - 1395 - شماره : 74/1 - صفحه:237 -264
|
چکیده
|
در این مقاله قصد دارم نقدهایی را که دیویدسون برپایه نظریه علّیِ معنا بر آموزه قیاسناپذیریِ کوهن وارد کرده بررسی و کوششهای یکی از مفسرانِ کوهن، هاوارد سانکی ، را در پاسخ به انتقادهای او به بحث بگذارم. در بخشِ نخست نگاهی کوتاه بر نظریه قیاسناپذیریِ کوهن در ساختارِ انقلابهای علمی خواهم انداخت و جرح و تعدیلهایی را که وی در ضمیمه همان کتاب و نیز در آثارِ بعدیِ خود در خصوصِ این نظریه جذاب، و در عینِ حال مناقشهبرانگیز، به عمل آورده مرور خواهم کرد. در بخشِ دوم نشان میدهم که چهگونه دیویدسون از رهگذرِ نقدِ ایده «شاکله مفهومی» لوازمِ معناشناسانه این نظریه و نسبیگراییِ برخاسته از آن را به نقد میکشد و نشان میدهد که با اتخاذِ رویکردِ «تفسیرِ بنیادی» چنان نظریهای از اساس بیمعنا خواهد بود. در بخشِ سوم، پاسخِ کوهن به دیویدسون را به طورِ گذرا مطرح میکنم و سپس نشان میدهم که چهگونه هاوارد سانکی «وابستگیِ تفسیر به ترجمه» را فرضِ پنهانِ نقدهای دیویدسون به شمار میآورد و با به چالش کشیدنِ آن راه را برای دفاع از آموزه قیاسناپذیری فراهم میکند. در پایان، نتیجه خواهم گرفت که با کنار گذاشتنِ آن فرض، میتوان آشتیای میان آموزهی «تفسیر بنیادی» و آموزهی «قیاسناپذیری» برقرار کرد.
|
کلیدواژه
|
قیاسناپذیری، پارادایم شاکله مفهومی، نسبیگرایی، تفسیرناپذیری، ترجمهناپذیری، دوگانهانگاریِ شاکله، محتوا، اصلِ نیکنگری، نظریه قیاس ناپذیری
|
آدرس
|
دانشگاه شهید بهشتی, ایران
|
پست الکترونیکی
|
noory1981@gmail.com
|
|
|
|
|