دیالوگ، دیالکتیک، امتزاج افق‌ها

گادامر فهم را عملی دیالکتیکی می‌داند که از در ‌آمیختگی افق مفسر و افق متن پدید می‌آید. این فهم دیالکتیکی، بر خلاف نگرش روشنگری، غیرروشمند وپیش‌بینی‌ناپذیر است. به این سبب، گادامر فهم را یک رخداد یا واقعه می‌خواند. بر طبق این نگرش، فهم دیگر انکشاف منفعلانه یک ابژه بر سوژه نیست، بلکه عبارت است از تفاهم یک سوژه با سوژه دیگر در فراشد گفت‌و‌گو. بدین ترتیب حقیقت چیزی نیست که از قبل وجود داشته باشد و سوژه صرفا آن را کشف می‌کند؛ حقیقت در گفت‌و‌گو و با گفت‌و‌گو پدید می‌آید. ساختار گفت‌و‌گو مبتنی بر پرسش و پاسخ است. مفسر برای حل مسایل امروزین خود به پرسشگری از متن می‌پردازد و متن را به سخن در می‌آورد. متن نیز که برخاسته از سنت و حامل سنت است، با پاسخ‌های خود موقعیت هرمنوتیکی مفسر را به پرسش می‌گیرد. حاصل این گفت‌و‌گو، گشودگی متن به سوی مفسر و گشودگی مفسر به سوی متن است و پایان آن امتزاج افق‌ها و ارتقای مفسر به فهم و افقی گسترده‌‌تر.