استلزام منطقی چگونه تحلیل و صورت‌بندی می‌شود؟ بررسی انتقادی مقاله «ملاحظات تاریخی نظام‌های حاج‌حسینی»

در زبان طبیعی گاهی با استدلال‌هایی سروکار داریم که در آن‌ها حروف ربط غیرتابع‌ارزشی حضور دارد. منطق کلاسیک از عهده تحلیل و صورت‌بندی این استدلال‌ها برنمی‌آید. افزون بر این، استلزام منطقی در استدلال درست چهار ویژگی دارد: صدق‌نگهدار بودن، ضروری بودن، صوری بودن، کلی بودن. در منطق کلاسیک که اصول efq وeqt درست و معتبر ارزیابی می‌شود، ویژگی دوم تامین نمی‌شود. حاج‌حسینی در کتاب «طرحی نو از اصول و مبتنی منطق» با تاسیس دو نظام منطقی تابع‌ارزشی و غیرتابع‌ارزشی و گسترش این نظام‌ها راه را بر حل این دو مساله گشوده است.در همین ارتباط اما اسدالله فلاحی در مقاله «ملاحظات تاریخی نظام‌های حاج‌حسینی» که در شماره بهار و تابستان 1402، دوفصلنامه علمی، پژوهشی «شناخت» منتشر شده است، سه ادعا به نویسنده کتاب نسبت داده است: 1) تفکیک پاره‌های تابع‌ارزشی از پاره‌های غیرتابع‌ارزشی از ابداعات نویسنده است 2) منطق کلاسیک میان «استلزام مادی» و «استنتاج» خلط کرده و آنها را یکی گرفته است 3) «فراقضیه استنتاج» به این دلیل که رابطه مقدمات با هم، عطف مصداقی است، نادرست است. در این مقاله نشان می‌دهیم که هیچ یک از این دعاوی در این کتاب مطرح نشده است و این بدفهمی تنها از گزینش یک عبارت از متنی مفصل و فهم ناقص آن شکل گرفته است. درضمن همان‌طور که فلاحی اشاره است استنتاج هر تناقضی از هر تناقضی در نظام تابع‌ارزشی درست و معتبر است و رابطۀ تعدی در استدلال‌ها، به خلاف منطق ربط کلاسیک تننت، در هر دو نظام تابع‌ارزشی و غیرتایع‌ارزشی برقرار است.

how is logical implication analyzed and formulated?a critical review of the article on historical aspects of hajihosseini’s logical systems

in the second edition of his book two non-classical logic systems, a new outlook on elements of logic, mortaza hajhosseini has made some claims about former logics, which seem to be inaccurate. these claims are as follows: 1. classical logic confuses inference and material implication and considers them as one. 2. classical logic does not distinguish between truth-functional and non-truth-functional logical systems, and the distinction between these two systems is his invention, and has no historical background in the works of former logicians. 3. the deductionmetatheorem is incorrect because the relation of premises is the extentional conjunction. we show that all of these claims are incorrect. furthermore, we attempt to compare some of the systems proposed in the book with some non-classical systems.