اهمّیت لامسه در فلسفۀ متقدّم هردر

هدفِ این مقاله کاوش دربارۀ اهمیتِ کانونیِ لامسه در فلسفۀ اولیۀ یوهان گوتفریت هردر، فیلسوفِ آلمانیِ سدۀ هجدهمِ میلادی است. با این قصد، در طولِ متن، وجوهی از تامّلاتِ هستی‌شناسانه و معرفت‌شناسانۀ فلسفۀ دورانِ جوانیِ او بررسی می‌شود. با‌این‌حال، راهبرِ راستینِ این پژوهش نقشی است که لامسه در آموزۀ استتیک هردر ایفا می‌کند، آموزه‌ای که پیوستگی اساسی و جدایی‌ناپذیر با تمامِ حوزه‌های نظرورزیِ او دارد. در این متن کوشش آن است که طرحی کلّی از موضعِ هردرِ جوان دربابِ بدن‌مندی و لامسه ارائه شود، به‌طورِ خاص در نسبت با هستی‌شناسی و استتیک در سنتِ عقل‌گراییِ آلمانی و نیز در نسبت با فلسفۀ پیشانقدیِ کانت. در روندِ مقاله آشکار می‌شود که نزدِ هردر، لامسه بنیادی‌ترین ابزارِ نفسِ آدمی برای حصولِ تجربۀ استتیکی است، تجربه‌ای که همانا عبارت است از ادراکِ کمال، یعنی درکِ این‌همانیِ خود و جهان -یا به عبارتی، اندیشه و هستی- برمبنایِ مفهومِ نیرو.

the importance of the sense of touch in heder’s early philosophy

this essay aims to explore the focal importance of the sense of touch in the  young  johann gottfried herder’s philosophy. in line with this purpose, some ontological and epis‌temological aspects of his early philosophy are examined. however, the true incentive of this inquiry is the role that sense of touch plays in herder’s aes‌thetics, the discipline which has a fundamental and indispensable interrelation with all fields of his thought. this text attempts to outline herder’s s‌tance regarding embodiment and sense of touch especially in relation to ontology and aes‌thetics of german rationalis‌t tradition and also to immanuel kant’s pre-critical philosophy. it will be explained that the sense of touch, as herder contends, is the mos‌t fundamental part of human perception, which grasps the being of the soul and the being of the world in terms of one single force, i.e. the force of representation; and aes‌thetic experience, as herder assumes, consis‌ts in the very experience of detecting this unity between the soul and the world, namely the experience of perceiving perfection.