>
Fa   |   Ar   |   En
   قانون اساسی مشروطه و متمم آن: فرونهادگیِ «شهروندی» و «جمهوریت»  
   
نویسنده کریم زاده عطاءالله ,منوچهری عباس ,یزدانی سهراب
منبع پژوهش سياست نظري - 1402 - شماره : 34 - صفحه:185 -211
چکیده    دورۀ مشروطه، مهم‌ترین دورۀ تاریخ معاصر ایران در ارتباط با مدرنیته محسوب می‌شود. در فضای مشروطه، دنیای غرب تنها در تحولات مادی و فناورانۀ آن نگریسته نمی‌شد، بلکه به ایده‌ها و اندیشه‌های مدرن در اشکال گوناگون فکری، سیاسی و اجتماعی آن توجه می‌شد. در این ارتباط، هرچند در متن قانون اساسی مشروطه و متمم آن از دو مفهوم «شهروندی» و «جمهوریت» استفاده نشده است، این به معنای فقدان فهمی از آنها نزد مشروطه‌خواهان نبود. با وجود این دو سنت تاریخیِ ایران یعنی «شرع» و «سلطنت» در جدال با مفاهیم جدید و دفاع از موجودیت خود بودند و در متن قانون اساسی مشروطه و متمم آن تلاش کردند که نفوذ و قدرت خود را با حقوقی کردن و به رسمیت بخشیدن قانونی آن حفظ کنند. به همین خاطر، آنچه به وقوع پیوست، این بود که ایده‌های «شهروندی» و «جمهوریت» که به معنی فرارَوی از رعیت‌بودگیِ مردم و قدرت یافتن آنها بود، در نتیجه تنش بین دو جریان فکری اصلی با ممانعت و تقلیل‌یافتگی مواجه شد و نه‌تنها در ساحت انضمامی نهادینه نشد، بلکه در ساحت نظری نیز رشد نیافت.
کلیدواژه شهروندی، جمهوریت، مشروطه، قانون اساسی و متمم
آدرس دانشگاه تربیت مدرس, ایران, دانشگاه تربیت مدرس, ایران, دانشگاه خوارزمی, گروه تاریخ, ایران
پست الکترونیکی sohrab_yazdani@khu.ac.ir
 
   the mashrooteh constitution and its supplement: the manifestation of “citizenship” and “republicanism”  
   
Authors karimzadeh attaallah ,manochehri abbas ,yazdani sohrab
  
 
 

Copyright 2023
Islamic World Science Citation Center
All Rights Reserved