کاوش عوامل نهادی و سازمانی اثرگذار در توسعه ظرفیت دانشگاه‌های دولتی کشور

اندیشمندان بر این باورند که هر نوع توسعه ای شامل نوعی از توسعه ظرفیت است. توسعه ظرفیت رویکردی هدفمند و گنجینه ای حرفه ای به منظور تحریک، راهنمایی، تقویت، آزادسازی، شکل دهی و رشد ظرفیت ها، آن سوی ظرفیت های موجود است. با توجه به اینکه این رویکرد ازجمله اهداف اصلی دانشگاه ها در طول برنامه ششم توسعه اجتماعی و اقتصادی کشور است، هدف اصلی پژوهش حاضر کاوش عوامل نهادی و سازمانی اثرگذار در توسعه ظرفیت دانشگاه های دولتی با استفاده از یک مطالعه کیفی است. بدین منظور از روش تحقیق کیفی تحلیل تم استفاده شد. به منظور گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل استادان، روسای دانشگاه، اساتید صاحب تالیف و مدیران حوزه های ستادی صاحب نظر در زمینه توسعه ظرفیت دانشگاهی دانشگاه های دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری و نیز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی شهر تهران می باشد که با توجه به سطح اشباع داده 13نفر از آن ها به صورت هدفمند انتخاب شدند. روایی یافته های پژوهش با استفاده از روش های بررسی توسط اعضاء تضمین گردید. پس از مرور و سازمان دهی متون مصاحبه ها، محقق، کدهای اولیه را شناسایی و در ادامه کدهای مشابه را در طبقه هایی خاص قرار گرفتند. سپس، برای هریک از این طبقات عناوینی که نمایانگر کل کدهای آن طبقه باشد، انتخاب گردید. نتایج حاصل نشان دهنده دوازده تم اصلی است که چگونگی توسعه ظرفیت دانشگاهی را ارائه می نمایند که شامل آمایش سرزمین، نظام تصمیم گیری، قوانین و مقررات، ملاحظات دولت، تعامل با ذینفعان، زیرساختی و زمینه ای، مدیریت و رهبری دانشگاهی، توسعه ارتباطات، فرایند جذب، توانمندسازی حرفه ای، استقلال و آزادی علمی، اعتبارات و بودجه می باشد.

Exploring the institutional and organizational factors affecting capacity development of the public Universities in Iran

scholars believe that any kind of development involves the development of capacity. Capacity development is a targeted approach and a professional treasure in order to stimulate, guide, strengthen, release and shape capacity beyond the existing capacity. Because, this approach is among the main objectives of social and economic development of the country during the Sixth Plan, The main objective of this study was to explore factors affecting the development of the institutional and organizational capacity of public universities using a qualitative study. In order to collect data semistructured interviews were used. The study sample consisted of professors, administrators and experts in the areas of staff development, academic capacity of public universities affiliated to Ministry of Science, Research and Technology and the Ministry of Health and Medical Education in Tehran. According to data saturation level, 13 of them were chosen for interview. The validity of the findings were guaranteed using survey methods by members. After reviewing the literature and organizing interviews, the researcher, first, identify codes and then put the same code in the certain class. Then, for each of the classes one topic that represent the code was selected. The results represent twelve main themes in the university capacity development which includes: Land planning, decisionmaking, regulation, government considerations, engagement with stakeholders, underlying infrastructure, management and academic leadership, communication development, the process of absorption, professional empowerment, autonomy and academic freedom, credits and budget.