مروری بر عوارض دهانی-صورتی واکسن های کووید-19

سابقه و هدف: هدف از این مطالعه مروری، گردآوری عوارض صورتی-دهانی ناشی از واکسن های کووید19 و شناخت دلایل پیدایش آنهاست.مواد و روش ها: یک جستجوی الکترونیکی  بدون محدودیت تاریخ در پایگاه های داده های medline از طریق  pubmed و google scholar انجام شد. از بین 50 مطالعه پس از حذف موارد تکراری ، 11 مقاله که معیار های ورود به مطالعه را داشتند مورد بررسی قرار گرفتند و وارد مطالعه شدند. یافته ها:  مطالعه ها نشان داد که تزریق واکسن های کووید 19 ممکن است سبب بروز عوارض جانبی دهانی مانند لیکن پلان ، اریتم مالتی فرم ، سندرم استیون جانسون ، موکوزیت و فلج بل شود و در مطالعه حاضر، عوارض دهانی صورتی از بیشترین شیوع به کمترین آن شامل : فلج بل (6023 مورد)  ، خارش پوست و مخاط (39 مورد) ، اریتم مالتی فرم (6 مورد) ، لیکن پلان (6 مورد) ، سندرم استیون جانسون (3 مورد) ، موکوزیت ( 1 مورد) ، انگولار چلایتیس ( 1 مورد ) ، پمفیگوس ولگاریس (1 مورد) و یک مورد با علت نامعلوم میباشد.واکسن فایزر با 3251 مورد عوارض جانبی گزارش شده در این مطالعه ، پرعارضه ترین واکسن می باشد.نتیجه گیری: با توجه به شیوع بالا کووید 19 و متعاقب آن تزریق واکسنهای کووید 19 به جهت پیشگیری از این بیماری ، تشخیص و درمان عوارض احتمالی به ویژه عوارض دهانی صورتی بعد از تزریق واکسن از اهمیت بسزایی برخوردار است. 

a review of oral-facial side effects of covid-19 vaccines

background and aim: the purpose of this review is to collect the oral-facial complications caused by the covid-19 vaccines and to know the reasons for their occurrence.material and methods: an electronic search without date restrictions was performed in the medline databases through pubmed and google scholar. among the 50 studies after removing duplicates, 11 articles that met the inclusion criteria were reviewed and included in the study.result: studies have shown that the injection of covid-19 vaccines may cause oral side effects such as lichen planus, erythema multiforme, steven johnson syndrome, mucositis, and bell’s palsy. bell’s palsy (6023 cases), skin and mucosa itching (39 cases), erythema multiforme (6 cases), lichen planus (6 cases), steven johnson syndrome (3 cases), mucositis (1 case), angular cheilitis (1 case) ), pemphigus vulgaris (1 case) and one case with unknown cause. pfizer vaccine is the most complicated vaccine reported in this study.conclusion: considering the high prevalence of covid-19 and the subsequent injection of covid-19 vaccines in order to prevent this disease, diagnosis and treatment of possible complications, especially oral and facial complications after vaccination, are of great importance.