ارزیابی تنوع ژنتیکی و وراثت پذیری صفات کمّی در ژنوتیپ های نخودتیپ کابلی در شرایط دیم

دانه گیاه نخود (cicer arietinum l.)حاوی منبع مهم پروتئین بوده و نقش بارزی در رژیم غذایی انسان دارد. از این رو آگاهی از روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد در برنامه های به نژادی نخود بسیار مهم و ضروری می-باشد. مطالعه حاضر به منظور ارزیابی معیارهای عملکرد در نخود با‌استفاده از تجزیه خوشه‌ای، تجزیه بهعامل ها و برآورد وراثت‌پذیری صفات انجام گردید. این مطالعه با‌استفاده از 13ژنوتیپ نخود در ایستگاه مرکزتحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی خرم‌آباد واقع درسراب چنگایی در قالب طرح بلوک های کاملتصادفی با 4 تکرار درسال زراعی 1393-1392 اجرا گردید. ژنوتیپ ها شامل 11ژرم‌پلاسم و دو رقم اصلاح‌شده و محلی (آزاد و شاهد محلی گریت) بودند. صفات کمّی اندازه گیری‌شده طبق پارامترهای آماری تجزیه و تحلیل گردیدکه در این راستا تجزیه واریانس نشان داد که صفاتارتفاع از اولین‌غلاف و تعداد غلاف پوک در بوته بیشترینتنوع رادارند.تجزیهبه‌عامل ها،19صفتزراعی را به چهارمولفةاصلی تفکیک نمودندکهمجموعا72/78درصد از کل تغییرات در شرایط دیم را شامل می شدند؛ به گونه ایکه عامل اول، دوم، سوم و چهارم به‌ترتیب 06/39‌درصد، 1/18‌درصد، 21/13‌درصد و 33/8‌درصد از کل تغییرات را به‌خود اختصاص دادند.از طرف دیگرتجزیةخوشه ایبه‌روش فاصله اقلیدسی،ژنوتیپ هارا بر اساس صفات مذکور در دو گروه تقسیم بندی نمود. اکثر صفات از وراثت پذیری بالایی برخوردار بودند و اختلاف پایینی بین ضریب تغییرات فنوتیپی و ضریب تغییرات ژنوتیپی وجود داشت که این‌نتیجه حاکی‌ازآن است‌که تغییرات بیشتر تحت تاثیر ساختار ژنتیکی بودند تا محیط.