بررسی اثر تلقیح بذر نخود زراعی (Cicer arietinum L.) با کودهای زیستی ریزوبیومی و ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه (PGPR) بر شاخص‌های رشد و تخصیص مواد فتوسنتزی در شرایط دیم و فاریاب

به‌منظور ارزیابی تاثیر نژادهای ریزوبیومی و ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه (pgpr) بر تخصیص مواد فتوسنتزی و برخی پارامترهای مرتبط با رشد گیاه نخود زراعی (cicer arietinum l.) رقم آرمان، آزمایشی به‌صورت کرت‌های خُردشده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی در مزرعه پژوهشی دانشگاه زنجان به مرحله اجرا درآمد. در این آزمایش، سطوح آبیاری در دو سطح (آبیاری مطلوب در طی فصل رشد و عدم آبیاری در کل دوره رشد) در کرت‌های اصلی و سطوح کودی در 7 سطح (شاهد یا عدم مصرف کود شیمیایی و بیولوژیکی، مصرف 50‌کیلوگرم اوره در موقع کاشت، تلقیح بذر با mesorhizobium ciceri نژادswri-3، تلقیح بذر با mesorhizobium ciceri نژادswri-17، تلقیح بذر با pgpr، تلقیح مشترک با نژادهای ریزوبیومی (swri-3+swri-17) و تلقیح مشترک با نژادهای (swri-3+swri-17+pgpr) در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. نتایج این بررسی نشان داد که تیمارهای swri-17 و swri-3+swri-17+pgpr)) در شرایط تنش خشکی به‌دلیل تخصیص بیشتر مواد فتوسنتزی به نیام‌ها و تخصیص کمتر مواد فتوسنتزی به ساقه‌ها و برگ‌ها، عملکرد دانه بیشتری تولید کردند. در شرایط آبیاری مطلوب نیز تیمار swri-3+swri-17+pgpr)) با تخصیص بیشتر مواد فتوسنتزی به برگ‌ها که احتمالاً باعث جذب بیشتر تشعشع می‌شد، عملکرد دانه بیشتری تولید کردند. بر اساس نتایج این بررسی، تلقیح بذر با ترکیبی از کودهای زیستی ریزوبیومی و pgpr در هر دو شرایط آبیاری مطلوب و دیم، باعث حصول عملکرد بیشتر نسبت به شاهد کودی یا مصرف کود نیتروژنه اوره می‌شود.