بررسی پایداری ژنوتیپ‌های لوبیا به بیماری سوختگی باکتریایی معمولی با عاملXanthomonas Axonopodis Pv. Phaseoli با روش‌های رگرسیونی، امی (Ammi) و مویر(Muir)

بیماری سوختگی باکتریایی معمولی با عامل xanthomonas axonopodis pv. phaseoli یکی از مهمترین بیماری‌های لوبیا در ایران و جهان محسوب می‌شود. استفاده از سموم شیمیایی تاثیری در کنترل بیماری ندارد. بهترین روش کنترل بیماری، استفاده از ارقام مقاوم با تولید محصول پایدار می‌باشد. در این پژوهش، 26 ژنوتیپ لوبیا جهت ارزیابی پایداری و سازگاری عملکرد در شرایط آلودگی مصنوعی و غیرآلوده به بیماری سوختگی باکتریایی معمولی لوبیا طی سال‌های 1386 و 1387 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی ارزیابی شد. پایداری ژنوتیپ‌های لوبیا به روش‌های رگرسیونی، تجزیه اثرات اصلی جمع‌پذیر و اثرات متقابل ضرب‌پذیر (ammi) و مویر انجام گردید. در روش رگرسیون باتوجه به سه عامل عملکرد، ضریب زاویه و انحراف از رگرسیون، ژنوتیپ 21407 مناسب‌ترین ژنوتیپ انتخاب شد. در تجزیه امی دو مولفه اصلی اول و دوم جمعاً 90 درصد تغییرات اثرات متقابل ژنوتیپ × محیط را توجیه می‌کنند. نمودار دو طرفه میانگین عملکرد و مولفه اصلی اول نشان داد ژنوتیپ‌های 21407 و 21275 از عملکرد بالا و پایداری مناسب برخوردار بودند. بر اساس تجزیه واریانس مویر، 21 درصد اثرات متقابل ژنوتیپ × محیط مربوط به واریانس هتروژن (hv) و 79 درصد مربوط به اثر متقابل غیر همبسته ((ic می‌باشد. در این روش ژنوتیپ 21410 کمترین درصد مجموع مربعات اثرات متقابل ژنوتیپ در محیط و بیشترین پایداری را نشان داد. در مجموع، براساس سه شاخص پایداری، عملکرد و مقاومت به بیماری، لاین 21407 مناسب‌ترین ژنوتیپ شناسایی گردید.