ارزیابی صفات مورفولوژیکی و زراعی برخی ژنوتیپ های نخود (cicer arietinum)

نخود (cicer arietinum) خود گرده افشان می باشد با تعداد کروموزم (16x=2n=2) که به عنوان مهمترین منبع پروتئین گیاهی در جهان شناخته شده است. پانزده ژنوتیپ نخود برای پارامترهای مختلف عملکرد در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در شرایط مزرعه ارزیابی شدند. در این تحقیق صفاتی مانند ارتفاع بوته، تعداد شاخه اولیه، تعداد شاخه ثانویه، تعداد کل غلاف در بوته، تعداد گره در ساقه، تعداد غلاف تک بذر، تعداد غلاف دو بذر، تعداد غلاف پوک، وزن دانه با پوسته غلاف، وزن دانه تک بوته، وزن صد دانه، وزن کل دانه با کاه، تعداد غلاف بارور، تعداد دانه در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن خشک ساقه تک بوته، عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیکی، عملکرد کاه، شاخص برداشت و تلاش زاد آوری ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس تغییرات بسیار معنی داری بین ژنوتیپ ها برای صفات وزن دانه در هر بوته، وزن صد دانه و تعداد غلاف در هر بوته نشان دادند. بر اساس نتایج مقایسه میانگین مشخص شد که ژنوتیپ های 8 g،9g،1g و6g به ترتیب دارای بالاترین عملکرد دانه هستند. نتایج همبستگی ساده، رگرسیون گام به گام و تجزیه علیت نشان داد که وزن صد دانه، وزن غلاف (دانه + پوسته) و تعداد غلاف تک بذر بیشترین تاثیر را روی عملکرد بذر دارند. می توان نتیجه گیری کرد که ژنوتیپ های 8 gو9g از نظر عملکرد دانه و بیولوژیکی بهترین هستند. همچنین وزن غلاف (بذر + پوسته) ، وزن صد دانه و تعداد غلاف تک بذر شاخص های مناسبی برای عملکرد دانه بهتر در نخود می باشند.

Evaluation of Genetic Variation for Agronomic and Morphological Traits in Some of Chickpea (Cicer arietinum) Genotypes

Introduction: Chickpea (Cicer arietinum L.) is a winter crop and mostly selfpollinated with chromosome number 2n=2x=16 that it is known as an important source of vegetable protein in the world. It is found that 70% of the total world’s Chickpea production belong to the Asian region. India, Turkey, Pakistan, and Iran are the major countries in Asia that produce chickpea. Iran is important center of chickpea diversity but the productivity of chickpea in Iran is variable and low, which may be related to limiting climatic factors, water availability, genotype and little breeding work in Iranian chickpea cultivars. Presence of genetic diversity among genotypes indicate the genotypes are a valuable resource to increase product quality and productivity. Analysis of genetic diversity can provide practical information for selection of parental material in plant breeding programs and genebank management. The objectives of this study were to evaluate genetic variation among chickpea genotypes and to determine the relationships among agronomic traits with seed yield using analysis of variance, comparison of means, correlation coefficient, stepwise regression and path analysis. Materials and Methods: The experiment was conducted in the city of Khorramabad 20142015, in latitude 33 degrees 36 minutes north and longitude 47 degrees and 40 minutes east of the Greenwich meridian is located. Its height from sea level is 1200 meters. Fifteen chickpea genotypes were supplied from Dry land Agricultural Research Institute, Iran and studied for various yield parameters under field conditions in a randomized complete block design with three replications. in present study 21 morphological characteristics such as plant height, number of primary branches, number of secondary branches, number of total pod per plant, number of node per stem, number of oneseed pod, number of twoseed pod, number of empty pod per plant, pod weight (seed+shell), seed weight per plant, 100 seed weight, number of filled pod, seed yield, number of seed per pod, number of seed per plant, biological yield, straw yield, harvest index, total seed weight (seed+straw), dry weight of stem and productivity effort were evaluated. Results: The analysis of variance showed highly significant variations (