دانشجو-طلبه‌ها و موسّسات پژوهشی حوزه؛ نمونه‌ای پربار و موفق برای فعالیت‌های میان‌رشته‌ای بومی

حوزه‌های علمیه پس از انقلاب اسلامی با پرسش‌های بسیاری که ارتباطی دوسویه با اسلام و جهان مدرن داشت مواجه شدند و برای پاسخ به این پرسش‌ها چاره‌ای جز به کار گرفتن روش‌های میان‌رشته‌ای نبود. البته حوزه‌ها عمدتاً ناخودآگاهانه به عرصه میان‌رشته‌ای کشیده شدند و فعالیت‌های آنان منعکس کننده روش‌های مدوّن برای این دست از فعالیت‌ها نیست. دو مسیر ارتباطی حوزه با دانش مدرن یعنی دانشجو-طلبه‌ها و موسسات تحقیقاتی حوزوی که هم سَری در سنت و هم سَری در مدرنیته داشته‌اند در این مقاله مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته‌اند. در نهایت نتیجه‌گیری می‌شود که حوزه در برخی فعالیت‌های میان‌رشته‌ای موفق بوده و در برخی دیگر چندان کامیاب نبوده است. البته برای پاسخگویی به نیازهای جامعه اسلامی راهی جز بسط و توسعه فعالیت‌های میان‌رشته‌ای و بهینه‌سازی روش‌های به کار گرفته شده و رفع موانع موجود وجود ندارد.